MAR-KURIA (15)
Porhanger/Pengantar Jemaat, manguluhon pangidangion
Sanggah na idilo ahu ijia gabe Parhorja, ai ma gabe Sintua i GKPS Bandung, lanjar ahu ma homa itodoh gabe Porhanger. Ijia Porhanger do goran ni na manguluhon horja pangidangion i Kuria.
Ijia, mangihutkon na dob ihasomalhon i Kuria ni halak Simalungun, hira wakil ni Pandita do Porhanger mambobahon ganup horja pangidangion i Kuria, dihut ma age pangidangion parduiton ni Kuria, ronsi administrasi nidokan. Sahalak do Pandita na mangidangi hu piga-piga Kuria halani lang piga ope Pandita. Ai ma ase anggo dong 10 Kuria ‘juma tanganan’-ni, ra do pitah padalankon pangidangion Horja Banggal Na Pansing pakon Pandidion Na Pansing hansa ase roh Pandita hu sada Kuria. Porhanger ma hira ‘tadingan’ ni Pandita manguluhon horja pangidangion i Kuria. Hira ganup do horja pangidangion ni Pandita boi ihorjahon Porhanger sobali pangidangion sakramen.
Pdt. A.H.P. Girsang ma ijia Panditanami i Bandung, ai ma Pandita ni HKBPS na gabe Pandita Tentara i Bandung. Ia do ijia na gogoh mangojur janah mambobahon halak Simalungun ase mambahen partonggoan i Bandung, dobni mambahen parmingguan, dobni gabe sada Kuria i GKPS (iresmihon 10 Mei 1964, lape gok satahun dob dear panriahan pasal panjaeon ni HKBPS hun HKBP janah irik iubah goran HKBPS gabe GKPS).
Halani ai, bani mungkahni hira na mangurupi horja ni Pandita on do hansa horjaku na gabe Porhanger on. Ai ma ase lang mintor borat huahapkon.
Tapi sonin ijia marpiga-piga dokah martugas Pandita on hu Sulawesi Selatan (mangirikkon odoran ni Tentara na itugashon hujai), gok bani Porhanger ma horja manguluhon pangidangion i parmingguan na baru pinungkah in. Porhanger ma age na mambobahon sermon ni Parhorja.
Napaboratkon horja manguluhon in ijia, ai ma halani na baru-baru do ganup Parhorja. Piga-piga do hansa homa na dob martongah-jabu, dihut ma ijai ahu, hansi pe anggo umurhu lape gok 27 tahun. Legan ni ai parana pe. Tongon dong ma deba parana in na laho Sarjana. Dob ai, hira na ielek-elek do ase ra jadi Parhorja. Ai ma ase maningon elek janah golgol do pagolpahon ase ulang lupa Parhorja in mambuat horin ni bei.
Na pahappungkon horja manguluhon pangidangion in, ijia hira ganup do Parhorja marsibahen sidalian ni bei ase ulang itodoh gabe Porhanger. Gariada dong do humbani Parhorja in na manghabujurhon mambuat horinni asal ma ulang isuruh jadi Pohanger.
Mintor dong do homa ijia piga-piga humbani Parhorja in na manghabujurhon horja pangidangion hansi pe anggo bani mungkahni na ielek-elek hinan do ia ase ra jadi Parhorja.
Humbani bagei ni horja haporhangeron, tang siboratan huahap ijia ai ma mambobahon sermon ni Parhorja. Piga-piga Parhorja on mahasiswa do, deba in na laho tammat ma. Gakni halani na so tarhorom do, hotop sai tarboan parsahapan dompak parbualan ilmiah. Paksa ma asok, lang pala nagorahon, naboan use parsahapan on mulak hu bani turpuk na isermonhon.
Horja na borat tumang do homa horja na siap minggu maningon pasirsirhon diri mangidangi i parmingguan, na songon tagam-tagam manggassihkon parhorin na lang roh mambuat horinni. Anggo patumpu galangan do, boi do na onjapkon namaposo atap na matua na so Parhorja. Anggo mambobahon doding do, sai dong do tong hasoman Parhorja na ra mambuat horin ni Parhorja na so roh in. Anggo maragenda, piga-piga ma hansa na ra manggassihkon pori lang roh siparhorin hinan. Tapi anggo manggassihkon marambilan, hira lang dong na ra. Ai ma ase Porhanger maningon sirsir siap minggu manggassihkon Parhorja na lang roh mambuat horin ni in.
Hira Porhanger do homa ijia manguluhon horja anggo ipamasa horja-horja, songon Pesta Natal. Ai ijia lape masa na pajongjong Panitia Pesta.
Pori pe dong Panitia, songon sanggah laho manresmihon GKPS Bandung ijia, hira manghobaskon ianan pakon sipanganon siinumon do tang horjani. Porhanger do anggo na dodas marpiga-piga hali hu Jakarta, mangarahkon par Jakarta ase roh sanggah peresmian, sonai manjumpahi Ephorus GKPS pakon odoranni (ai ma Pdt. J. Purbasiboro) na sanggah mar-Sidang Raya DGI (1964) i Jakarta. Sanggah pembukaan ni Sidang Raya in do hujumpahi Ephorus on. Ai ma ase dihut do ahu hu Senayan ijia mambogei pidato ni Presiden Soekarno na manghatahon: Jesus adalah gembala yang amat baik.
Sanggah na hujumpahi in Ephorus, sobali mansahapkon horja peresmian ni GKPS Bandung, hupatangkas do homa pasal kohoman ni Ephorus in sanggah na hu Bandung in holi sidea. Nini Ephorus mambalosi:”Anggo roh Pandita barang Ephorus hu Kuria, i rumah ni Porhanger do da marborngin.” Sengeh do namin ia manghatahon ai. Tapi huidah lang songon na marhuria, songon hata sintongon-tongon do. Hupartongon-tongon ma hata ni ai. Ningku ma marbalos:”Dear ma ai Mangkela. I rumahta ma ham marborngin.” Ai marmangkela do tuturhu bani Pdt. J. Purbasiboro in, ai botou ni Mangkelanami do Inang-i-rumahni.
Hupatugah ma parsahapannami nongkan hu bani Inang-i-rumah. Halani dong do kamar etek-etek na palopah dingding pakon kamarnami, ai ma ipatorsa Inang-i-rumah ianan ni Mangkela Ephorus in. Sirsir do homa parhombar-jabunami paijamkon tilamni, gendo songon na suman podoman ni tamueinami on.
Ari Saptu malebod paima Pesta Peresmian ni GKPS Bandung in, tongon ma roh Mangkela Ephorus on hu rumahnami. Sonin turun ia hun mobil ni sidea, ialo-alo hanami ma hu laman. Ia do hansa turun. Anggo Guru Rudolf Purba, Majelis Gereja, odoranni Ephorus on, soh do i mobil. Nini Ephorus on ma hu bennami:”Nai ma da. Ulang pala sonaha uhurmu age pe lang saud ahu marborngin i rumahmu. Ai ipasirsir par Jakarta do hape Penginapannami i Lembang. Pajumpah i parpestaan ma hita patar, tene, “ nini manjabat-tangani hanami. Dob ai iolos ma use mulak hu mobil ni sidea on.
Ningku ma marbalos:”Anggo sonai ma sidearan, dear Mangkela. Nai ge lang hu rumah hita lobei?”
Nini ma hun atas mobil ni sidea on:”Tarimakasih ma. Na dob das ma nuan ahu ai hu rumah, atene. Lang pala singgah, da. Laho golap ma ari, lang hubotoh atap na daohnari ope Lembang.”
Sonai ma hansa saud ni parroh ni Mangkela Ephorus on hu rumahnami. Ai pe sibar alaman do hansa. Anggo rumah ni Porhanger nidokanni sanggah huparsahapkon i Jakarta, lang saud idogei, ulang antara iparborngini.
Lang pala etek uhurnami age pe lang saud marborngin Mangkela Ephorus on i rumahnami. Gariada nihurnami do: diatei ma lang saud. Ai etek do rumah na sinewanami on i Cisitu. In homa, na laho dodas do hanami panorang Pesta Peresmian ni Kuria in, ai dihut do hanami padidihon niombahnami sipahi-tolu, na margoran Ichtus Pujiontama, sanggah Pesta in. Hansa, na husosalhon ijia, mase ma pala ihatahon Mangkela Ephorus on hasomalan na maningon i rumah ni Porhanger do parbornginan ni Pandita na roh manohu Kuria. Lang pala namin ihatahon hasomalan na i huta ai anggo hira lang tardalankon be sonai i kota. Ahu pe, ma saluju tu do maruhur. Mase ma homa lang hupaduahali manungkun ijia, atap hasomalan ni Kuria na i huta ai do iboan hu Bandung, hape ijia hundong do Anggota ni GKPS par Jakarta na boi manamuei Ephorus on marborngin i hotel na dong i Bandung (atap Lembang).
Lang pala namin manghorhon dong na hait ibagas uhur na so saud Mangkela Ephorus on marborngin i rumahnami. Pori sai na dingat pe in janah natarsingati sonari, na paroh tawa do hansa in, halani na sompat ai marpala-pala hanami pasirsirhon kamar parbornginan ni Ephorus on ijia, hape lang saud.
In homa, parroh ni Ephorus on hu Bandung sonai homa mangidah partorsani Pesta Peresmian in, paroh malas ni uhur do ganupan in, gabe lang sai na paanu-anu pori pe sai dong na hurang. Humbahat do homa ijia par Jakarta roh, dihut ma deba ai halani pangurupion ni Abang Saralen. Sonai pakon pangarahkon ni Abang/Lawei J.D. Sinaga SH (santorap mar-Abang do tuturhu bani halani Tondong-ni-tondong (Tondong ni Garingging) do sidea; santorap homa mar-Lawei do, ai tubuh ni boru Sigumonrong do Amboru namarombahsi). Janah par Jakarta na roh in do mambahen na humbuei dapot hanami dana sanggah pesta in.
Tar opat tahun do hansa hujolom horja haporhangeron on, ai pe tar dua-satongah tahun do hansa dob resmi jongjong GKPS Bandung. Jadi lape sompat huahapkon sonaha borat ni horja in. Ai bani bona ni tahun 1967, ai ma sanggah Minggu dob Tahun Baru, martading hata ma hanami hu bani Kuria GKPS Bandung, ai mulak ma hanami hu Simalungun, dob hutammatkon kuliahku i Fakultas Hukum Universitas Padjadjaran bani ujung ni tahun 1966. Huondoskon ma horja haporhangeron in hu bani St. Poltak Girsang.
Tapi dob hutadingkon horja haporhangeron in, pindah janah tong Sintua hu GKPS Jl. Sudirman, Pematang Siantar, pindah use hu GKPS Sambu Baru, Medan, anjaha dob tambah parbinotohanku pasal haporhangeron marhitei na paidah-idah horja ni Porhanger, sonai ronsi na pabogei-bogei barita pasal horja haporhangeron sadokah pardalanan ni Ambilan Na Madear i Simalungun, lambin huarusi ma sonaha borat ni horja ni Porhanger. Ai ma ase longang do uhurhu mase ahu ijia itodoh, hape damok tumang do hansa habotohon pakon pangarusionku pasal horja haporhangeron. Tapi irik ma homa na lambin longang uhurhu mase bani panorang ipudini in, bani piga-piga Kuria ni GKPS, lambin iparsurai halak horja haporhangeron na borat in.
Mangihutkon barita na hupabogei-bogei dob mulak hanami hu Simalungun, sapari, gan, Guru tammatan Sekolah Guru Sending do itodoh gabe Porhanger. Ai palobei parsikolahan do ipajongjong Badan Sending, dob ai pe ase ipajongjong Kuria. Guru Sending na itongos parsikolahan ai ma lanjar Parhorja ni Kuria mambobahon parmingguan. Dob ai anggo jumpah ma adanganni boi ipajongjong Kuria i huta ianan ni parsikolahan in, Guru Sending nongkan ma Porhanger. Anggo dong do piga-piga Guru Sending na marhorja i parsikolahan sending in, sahalak humbani sidea in ma itodoh gabe Porhanger, na manguluhon horja pangidangion i Kuria. Songon i Kuria Pamatangraya ma pori, dokah do Guru Jason Saragih ondi Porhanger anjaha ia do homa Guru Kopala i Sikolah Sending Pamatangraya. Sikolah Guru Sending tammatan Depok do anggo Guru Jason Saragih in. Sidea na dua ma pakon Guru J. Wismar Saragih, tammatan Laguboti, guru halak Simalungun na parlobei. (Ipudi ni ari, dob marpiga-piga dokah mandalankon Guru Sending, dob ai sompat jadi Pangulu Balei (tarmados songon Sekretarus Daerah sisonari), dobni gabe Pandita ma use Guru J. Wismar Saragih in dob idalani Sikolah Pandita i Sipoholon. Anggo Guru Jason Saragih nongkan, Guru i Pematangraya do torus ipongkutkon ronsi matua ia).
Dob dong pagori ni Kuria na boi arahkonon gabe Parhorja, ipabangkit Kuria ma sidea in gabe hasoman sahorja ni Guru nongkan, deba ma ai ipabangkit gabe Sintua, debanari gabe Kasbestur. Ai ma ase humbani sapari, lima masam do goranan ni Parhorja ni Kuria (atap na gamot ni Kuria), ai ma Pandita, Porhanger, Guru, Sintua pakon Kasbestur.
Lambin rarat ma Ambilan Na Madear hu sab huta i Simalungun. Lambin marjongjongan ma Kuria, lang be maningon palobei pajongjong parsikolahan. Sadalan hujin, lang be maningon Guru Kuria (tammatan Sikolah Sending) na boi pabangkiton gabe Porhanger, tapi boi ma age Sintua, tarlobih ma ai anggo i Kuria in lang dong Guru Kuria.
Sobali goranan ni Porhorja na lima in, ipudi ni ari dong ma homa use na margoran Evangelis pakon Bibelvrouw.
Anggo Evangelis, bani mungkahni hira horja na niampeihon do hansa in hu bani Guru Sending atap hu bani Pandita. Guru atap Pandita do ‘jabatan’ atap tohonanni, evangelis horjani, manrohi sab huta padaskon Ambilan Na Madear. Dong do Evangelis in na isuruh hu sada atap piga-piga huta. Dong do na isuruh hu sab huta. Songon Pdt. J. Wismar Saragih ondi ma porini, sonin tammat ia Sikolah Pandita janah dob ipabangkit jadi Pandita, horjani na parlobei ai ma gabe Pandita Evangelis. Sanggah ia ma bahat huta ni halak Simalungun na irohi laho padashon Ambilan Na Madear. Dob ai pe ase ibahen ia Pandita Resort (Pandita ni piga-piga Kuria bani sada Resort).
Ipudian ni ari use lang be pitah na tammat Sikolah Guru Sending atap Sikolah Pandita hansa na isuruh gabe Evangelis, tapi dihut ma humbani Sintua atap humbani Pagori ni Kuria.
Anggo Bibelvrow, pardongni ipungkah marhitei na padongkon Sikolah Bibelvrow. Na tammat hun Sikolah Bibelvrow in ma ipabangkit gabe Bibelvrow (ipudian ni ari igoran ma sidea in Penginjil Wanita). Ibahen ma horja ni sidea in padashon Ambilan Na Madear hu bani partumpuan ni parinangon i Kuria-Kuria (na sa Resort atap na piga-piga Resort). Lanjar sidea ma mangurupi sonaha ase lambin manggoluh tuppuan ni parinangon sisahali saminggu i Kuria-Kuria.
Ipudi ni ari use, ai ma dob itombei Tata Gereja pakon Peraturan Rumah Tangga GKPS (tahun 1974), ipatorsa ma goranan ni Parhorja ni Kuria i GKPS. Humbuei do na mubah, hansi pe ibagas pandalanhonon hira lang pala bahat na mubah.
Goran Guru (Kuria) lang dong be. Ai lang be dong Sikolah Guru Sending harohan ni Guru in hinan. Halani ai, ganup Parhorja na margoran Guru hinan, iubah ma goranni gabe Sintua.
Goran Kasbestur pe lang dong be. Itombei ma goran na baru, ai ma Syamas, goran na ibuat humbani panggoranion ni Parhorja i Kuria na parlobei, songon na tarsurat bani Padan Na Baru. Sahali lima tahun do ibahen pemilihan Syamas. Anggo lang tarpilih be, maronti ma ia humbani horja Syamas. Lang songon Sintua; ai anggo Sintua, sonin ipabangkit ia jadi Sintua, torus ma ia Sintua.
Goran Evangelis, sonai homa goran Bibelvrouw, iubah ma gabe Penginjil (hansi pe anggo horja ni Penginjil naboru (Penginjil Wanita) hira dos do songon horja ni Bibelvrouw ondi). Pimpinan Pusat GKPS do na pabangkitkon Penginjil, sonai age na manontuhon hu Resort ja ia mangidangi.
Lang be homa dong Parhorja na margoran Porhanger. Tapi dong ma na margoran Ketua ni Majelis Jemaat na ipilih janah ipabangkit Majelis Jemaat sahali lima tahun. Lanjar Ketua in ma na manguluhon horja pangidangion ni Parhorja i Kuria. Songon goran ni ai do horjani. Sanggah marrapot Majelis Jemaat, ia ma (Ketua) mambobahon rapot. Sanggah mandalankon horja pangidangion romban hu bani haputusan ni rapot, ia do homa manguluhon panghorjahonon (Pengantar Jemaat).
Sadalan hu bani parmubah ni goranan ni Parhorja in, mubah ma homa utusan ni Parhorja hu Synode Bolon. Mangihutkon Tata Gereja pakon Peraturan Rumah Tangga na baru (1974), Perutusan Resort ma ibahen goranni, ai ma napinilih ni Synode Resort humbani Sintua atap Syamas na dong i Kuria-Kuria sa Resort in. Lang be songon sapariondi, dong Utusan Porhanger, dong Utusan Guru, dong Utusan Sintua, dong Utusan Kasbestur.
Ai ma ase dob lambin hubotoh sonin ma bahat janah borat ni horja na appei hu bani Porhanger naijia, Ketua lanjar Pengantar Jemaat goranni use ipudian ni ari, lambin longang do uhurhu mase ahu isuruh jadi Porhanger ijia; longang do ahu mase ongga janah boi ahu Porhanger ijia.
Halani ai ma homa ase lang be pag ahu mansurahon jadi Porhanger. Porini pe bani tahun 1995 ondi lang saud ahu tarpilih jadi Ketua (lanjar Pengantar Jemaat) i GKPS Sambu Baru, lang pala mahua uhurhu. Ai na so pag do ahu manjua pangindoan ni piga-piga hasoman Parhorja ijia. Ninuhur ni piga-piga hasoman sahorja on ijia, anggo ahu tarpilih, gendo boi ai dalan mangintopi parbolah-bolahan na masa i tongah-tongah ni Kuria ijia. Hupaihut ma hata ni hasoman on. Hape namin, pori saud ahu tarpilih, na maningon ma hutadingkon horjaku i Jakarta, ai ijia gatian ma ahu ‘marjuma-modom’ i Jakarta halani dong na manaraya ahu mangurupi horjani ijai. Age horja (Wakil Sekjen) i DPP HKTI pe maningon hutallushon ma pori saud ahu tarpilih. Ai ma ase ningku do ibagas uhurhu, tuani ma lang tarpilih ahu. Na papusokkon uhurhu ijia, ai ma paidah-idah na dob sonin do hape bagas ni parbolah-bolahan naijia ia. Ai domma hape dong na mangatur ase dos bahat ni petek (suara) na pamonanghon na sambolah, pataluhon na sambolah nari. Tongon ma, sonin ipamasa pemilihan, dos do parbagi ni petek sanggah pamilihan Ketua pakon pamilihan Wakil Ketua, ronsi pamilihan Sekretaris age Bendahara. Pitah sada petek do homa tong na pamonangkon na saud tarpilih in. Jadi, ijia sedo maila ahu halani lang tarpilih, tapi maila halani domma hape sonin parahni parbolah-bolahan in. Soidaon do hape na palobei martonggo paima ipamasa pemilihan. Ai age pe hata ni tonggo ase iparuhuri Naibata parrapot in mamilih romban hu bani harosuh ni Naibata, tapi hape ase saud do na pinadankon ni samah Parhorja sanggah masa ‘kampanye’.
Porini pe dear do na mansurahon ase ipadihut Naibata diri gabe Parhorja i KuriaNi, tapi ulang ma namin pala marsurai gabe Parhorja. Ulang namin pala ma mar-kampanye itongah-tongah ni Kuria in laho pasaudkon sura-sura na madear nongkan. Apala dearan do naondoskon sura-sura na madear nongkan hu bani Naibata simada Kuria in, ase harosuhNi ma na saud. Ai pori pe marhitei kampanye nidokan boi nabahen bahat Pagori ni Kuria (ronsi Parhorjani) na mangharosuhkon diri, sisoya-soya do ai bendiri age bani Kuria in anggo seng marosuh Naibata.