Thursday, January 22, 2009

MAR-KURIA (17): PENGURUS RESORT

Parlobeini

Tahun 2008, marayak Pesta Pardingatan Partubuh ni Tuhan Jesus – na lambin somal sondahan on igoran hita Pesta Natal – dihut do hanami (ahu pakon Inang-i-rumah) bani odoran ni na manaruhkon bangkei ni Mangkela Pam Bungaran ondi na laho suanhonon i panimbunan i pudi ni rumahni i Sarimatondang 1). Paima isuankon, hu gareja GKPS Sarimatondang do lobei iboan. Ai Sintua do ia sanggah goluhni i GKPS Sarimatondang. Domma gabe hasomalan ai i GKPS, janah domma homa sonai iaturhon bagi Peraturan ni GKPS, anggo marujung goluh Pandita atap Penginjil atap Sintua (ai ma Parhorja na martohonan), paima isuankon hu panimbunan, iboan do lobei hu gareja anjaha i gareja do ipadalan paragendaon.

Paima paragendaon i gareja in, ipadas Pimpinan Majelis Jemaat GKPS Sarimatondang ma barita ni Mangkela na marujung goluh in sadokah Parhorja ni Kuria ia. Hun ganjang do barita na pinadas ni Pimpinan Majelis Jemaat on. Ai talup-talup lang pitah na dob isuratkon hansa ibasahon, tapi dihut homa nanipaidah-idahni sanggah goluh ni Mangkela on. Bahatan ma homa ai ninididahni dob bebas tugas (pensiun) Mangkela on, na sai roh do tong sermon, tapi sonin salosei sermon mintor mulak hu rumah, lang ra ia dihut marbual-bual pakon samah Parhorja dob salpu sermon ronsi bagas borngin. Anggo pasal horja ni Mangkela on sadokah Parhorja, hira na mambasa na tarsurat ma hansa ia, lang pala bahat itambahkon bunga-bunga ni sahap. Lanjar hira na iakui do homa, ia nabinasahon ni on hira tuturian mando bani, lape dihut ia mangidah sandiri. Dapot uhur do ai, halani Mangkela on marujung goluh bani umur pa-94-hon. Ia ma sada na dihut mamungkahkon jongjong Kuria Sarimatondang, ijia HKBPS Sarimatondang do goranni, ipudiniari gabe GKPS Sarimatondang. Hape Pimpinan Majelis Jemaat na mambasahon barita on tar humposo ope.

Dob salosei horja na manuanhon bangkei ni Mangkela na sayur matua on, ipasirsir hasuhuton do sipanganon i rumah ni sidea na i Sarimatondang in. Dob salpu na mangan on, husompathon do marbuali pakon Lawei Pa Eben (Siadari). Sanggah na marbuali on hanami, tarsingat do ia na humbani do bahatan barita ni Mangkela na binasahon nongkan i gareja. Ai humbani mungkahni jongjong Kuria HKBPS Sarimatondang, dihut ma homa ia Parhorja. Halani ai ma homa mambahen girah ma dob hutandai Pa Eben on. Ai sanggah Ketua Umum Seksi Pemuda GKPS ahu, ia do Ketua Pemuda GKPS Resort Sarimatondang. Ongga do homa rap hanami Anggota Sinode Bolon GKPS. Ia utusan ni Resort Sarimatondang, ahu utusan ni Resort nami hun Medan.

Humbani parbualannami pasal barita ni Mangkela nabinasahon nongkan i gareja, gabe taringat ma ahu na roh naboron hata ni Pengantar Jemaat nami i GKPS Sambu Baru ase husuratkon tar aha ma deba na huhorjahon sadokah Parhorja ni Kuria ahu. Bani panorang marayak gok umurhu 70 tahun ma roh pangindoan ni on, sanggah marbuali hanami i alaman ni gareja GKPS Sambu Baru. Sonin ipadas hata ni on, mintor huundukkon do laho mansuhuni. Ai mintor dapot uhurhu do, gendo dong do holi basahonon ni Majelis Jemaat i gareja anggo tiba ma panorangku. Ai ahu pe ongga do sosak sanggah mateian abang. Sahali ma ai sanggah parujung goluh ni Abang Saridin ondi. Sanggah martambar hu Jerman do ia marujung goluh, tapi iboan do bangkeini hu Medan. Sahali nari ai ma sanggah marujung goluh Abang Saralen ondi i Jakarta, tudu sanggah ‘marjuma modom’ ahu i Jakarta. Sosak do pangahap, ai maningon dong basaonkon ipudi ni sidea in sonin tiba panorangni iboan hu alaman (horja maralaman nidokan) paima iboan hu panimbunan. Paksa ma itorihi hanami lobei arsip ni riwayat hidupni, hansi pe namin dulmit do hansa isuratkon ijin, ai hu parhorjaanni do parayakan ni riwayat hidup natinadingkon ni on. Tapi sanggah na mateian botou (ai ma Kak Sinta) ondi, balik ni ai ma homa. Ai pitah mambatur (editing) nari mando ahu. Ai bani hatuaon ni Kaka ondi, domma hape iparhalilian manuratkon barita pargoluhonni, jojor, dihut pakon hajongjongonni ibagas pardiha-dihaon. Ai ipajojor do ise Inangtuani, ise Oppungni, ise Bapani ronsi sanina ni Bapani, panogolan ni ise ia, sonaha parsaud ni langkahni marhajabuan, pnl. Ai ma ase mamuliti nari mando humbani buku tulis panuratan ni on, naija na porlu padason i loulouan horja sayur matuani.

Ai ma ase sanggah na roh pangindoan ni Pengantar Jemaatnami pasal riwahat hidup on, mintor huundukkon do. Hansi pe podas huundukkon, tapi sonin hupungkah laho mansuhuni, hubotoh ma na maningon do huungkab piga-piga Agenda (Buku Harian) pakon Susukkara partingkianku, ronsi piga-piga arsip ni Risalah atap Notulen ni rapot-rapot i Kuria atap i Resort. Ai lang sai hudingat be ganupan na hudalani in sanggah Parhorja ni Kuria ondi ahu. Pori pe hudingat, hira marlopot-lopot mando. Gakni domma sogop bakku biak ni na dob matua, lambin hurang ma pardingatni.

Sanggah na mansuhuni pangindoan ni Pengantar Jemaat nami nongkan ma mambahen na hudingat use, na ongga do ahu Pengurus Resort GKPS mamungkah humbani tahun 1975 das hu bani tahun 1995 (20 tahun)

Dob husuratkon in mansuhuni pangindoan ni Pengantar Jemaat nongkan, sihol tarsingatanhu ma homa pasal in bani ‘MAR-KURIA’ on. Hupadihut ma homa na dapot uhurhu pasal kepengurusan ni Resort na legannari i GKPS. Ai ma na huinteihon sanggah Anggota Majelis Gereja GKPS ahu. Dong do marpiga-piga torap dihut ahu padalanhon horja pemeriksaan kuangan hu Pengurus Resort pakon Kuria. Tongon lang tarpareksa Majelis Gereja ganup. Pitah piga-piga ma na itodoh hanami na sahira sample nidokan, laho padalankon horja pengawasan ni Majelis Gereja GKPS hu ganup pangkorjahonon ni kepengurusan i GKPS, humbani Pimpinan Pusat, Pengurus Resort, das hu Majelis Jemaat. Ai bani Tata Gereja pakon Peraturan Rumah Tangga GKPS (1974), hu ganup kepengurusan do padalanon ni Majelis Gereja horja pengawasan. Ipudi ni ari (tahun 2000), pitah hu bani kepengurusan ni Pimpinan Pusat mando dong pengawasan ni Majelis Gereja, lang dihut be dompak kepengurusan ni hasadaon sa Resort pakon kepengurusan ni Kuria. Ibarat ni pemeriksaan keuangan ni Pemerintah ni negara ondi, pitah pemeriksaan internal (songon BPKP pakon Inspektorat) mando ipahamot GKPS, lang dong be pemeriksaan external (songon BPK) hu Resort pakon Kuria.

Ia hutarsingati janah husuratkon pe sonari pasal na ongga ahu Pengurus Resort in, sai daoh ma humbani na paroh gijang ni uhur. Ai sanggah hubasai use Agenda partingkianhin, ahu pe longang do ibagas uhurhu, mase ma pala sonin banggal ni idop ni uhur Tuhan hu bangku, ra Ia manaraya ahu marhorja i pohon anggurNi, i KuriaNi. Jadi, ia hutarsingati pe in sonari, hira na mamilang-milangi idop ni uhur ni Naibata do.

Aha do Pengurus Resort, aha horjani

Dob dong Tata Gereja pakon Peraturan Rumah Tangga GKPS (1974), tangkas ma iaturhon, tolu do goranan Kepengurusan ni GKPS. Ai ma Majelis Jemaat (kepengurusan ni Kuria), Pengurus Resort (kepengurusan ni hasadaon sa resort ni piga-piga Kuria), Pimpinan Pusat (kepengurusan ni hasadaon sa GKPS ni Kuria-Kuria). Kepengurusan ni Kuria parlobei husobut, halani domma lambin roh tangkasni pangarusion pasal aha do Kuria, aha homa naginoran GKPS. Ai anggo panggoranion kepengurusan bani Tata Gereja tahun 1974 in, palobei Pimpinan Pusat do igoran, dob ai pe ase Pengurus Resort, janah tang parpudi do isobut Majelis Jemaat. Hira na mar-tingkat ‘hunnatas hu toruh’. Hape namin mamungkah humbani Tata Gereja tahun 1974 in domma dong pangarusion i GKPS, ia persekutuan GKPS terwujud dalam bentuk Jemaat-Jemaat, beberapa Jemaat bergabung dalam Resort 2). Janah bani Peraturan Rumah Tangga pe palobei Kuria (Jemaat) pakon kepengurusanni do iatur, dobsi ai pe baru aturan pasal Resort pakon kepengurusan sa Resort. Ipudi ni aturan pasal Resort pe ase iatur pasal Synode Bolon pakon Pimpinan Pusat GKPS.

Lima halak do Pengurus Resort, ai ma Ketua, Sekretaris, Bendahara pakon 2 Anggota. Pandita Resort do Ketua (karena jabatan). Ia Pandita Resort in sedo natinodoh (dipanggil?) ni Kuria atap Resort, tapi na sinuruh (ditugaskan?) ni Pimpinan Pusat do. Pengurus Resort na opatnari ipilih Synode Resort anjaha 5 tahun do periode ni napinilih in 3).

Sanggah ipungkah padalanhon aturan na tarsurat bani Tata Gereja pakon Peraturan Rumah Tangga na baru in (bona ni periode tahun 1975-1980), tar tolu tahun ope dob marianan hanami i Medan, markuria i GKPS Sambu Baru. Ijia sa-Resort ope pakon GKPS Hang Tuah (pamatang Resort), GKPS Padangbulan, GKPS Jl Binjei Km-7, GKPS Binjai. Ai ma na margoran Resort Polonia, Medan. Bani Synode Resort Polonia 1975 in ma ipilih Synode Resort Pengurus Resort periode 1975-1980. Ketua ai ma Pdt. H. M. Girsang, Pandita Resort (karena jabatan). Sekretaris ai ma St. Dj. M. Purba. Bendahara ai ma St. Ishak Damanik. Dua halak Anggota, ai ma ahu pakon St. Brigjen (Pens) L. R. Munthe.

Bani periode 1980-1985 pe dihut pe ahu ipilih Synode Resort. Tapi das hu bani tahun 1982 do hansa dihut ahu bani Pengurus Resort Polonia. Ai tahun 1982 ibagi dua ma Resort Polonia, ai ma marhitei na manombei Resort na baru, na igoran Resort Medan Barat. GKPS Sambu Baru ma pamatang ni Resort na baru in. Sa Resort ma in pakon GKPS Jl Binjai Km-7, GKPS Binjai, GKPS Helvetia pakon GKPS Gloria. Bani Resort Medan Barat na baru jongjong in pe dihut do ahu ipilih Synode Resort, ai ma gabe Sekretaris Pengurus Resort. Anjaha iulakkon use ipilih bani periode 1985-1990, sonai age bani periode 1990-1995.

Lang piga dokah dob tarpilih hanami gabe Pengurus Resort Polonia periode 1975-1980, marrapot ma hanami. Husuratkon do bani bani Agenda (Buku Harian) partingkianhu (22/4/75), ia ranggian ni rapot na parlobei in, ai ma: Pasal haputusan ni Synode Resort (deba ma ai pengesahan notulen pakon pasal Pembangunan Rumah Resort); pasal parbagi ni horja ni Pengurus Resort; pasal Pembimbing ni Seksi-Seksi; pnl. Anjaha husuratkon do homa parsahapan ibagas rapot in ronsi haputusan ni rapot, hansi pe bona-bona ni do hansa, lang jojor songon notulen. Deba ma ai, ia horja ni Sekretaris lang pitah ‘setia usaha’, tapi dihut do pakon bidang organisasi; Bendahara do manjamah parduiton ni Resort ronsi mangatur lanjar mangawasi parduiton ni Kuria; itodoh ma homa humbani Pengurus Resort in ise-ise gabe Pembimbing ni Seksi, anjaha ahu do itodoh gabe Pembimbing ni Seksi Pemuda GKPS Resort pakon Seksi Wanita GKPS Resort; lanjar iputushon ma homa bagi ni horja mambahen panohuon hu Kuria-Kuria; anjaha bahenon ma sahali tolu bulan rapat hadomuan ni Pengurus Resort pakon Pimpinan Majelis Jemaat.

Humbani rapot nami na parlobei in, talup-talup mintor dapot uhurnami do ia tang horja ni Pengurus Resort ai ma mambobahon Kuria-Kuria in lambin orod marhasadaon, sisada parsaoran i bagas houhouan GKPS. Jadi, Pengurus Resort sedo ‘atasan’ (atap kepala)ni kepengurusan ni Kuria. Mambobahon marhasadaon do. Dihut ma pagolpahon na lepak atap.na hurang torsa mandalanhon aturan na dong (aturan na isuratkon) atap aturan halani domma ihasomalhon (aturan na lang isuratkon) i GKPS.

Mangihutkon pardingatku, torsa do kepengurusan Resort ipadalan hanami bani periode 1975-1980 in. Ketuanami ijia Pandita na pandei marorganisasi do. Botoh do ia manguluhon ase riap marhorja ganup Pengurus Resort in. Age pe namin botoh do ia pasal horja hasekretarison, lang ijampung horja ni Sekretaris. Ipahamot do Sekretaris manghorjahon horja ni Sekretaris. Sonai do homa horja na mardomu bani parduiton, ipahamot do Bendahara mangkorjahon hansi pe hotopan tiba Pandita Resort ipadalan Kuria duit na marujuan hu Resort pakon na marujuan hu Pimpinan Pusat (Kantor Pusat).

Sekretarisnami pe botoh do bani horja hasekretarison. Bendaharanami pe jimot janah jippo do pangkorjahononni, lang pitah ‘manjolom’ duit ni Resort tumang horjani, tapi pembukuan-ni pe torsa do. Hanami na dua Anggota ni Pengurus Resort pe ibotoh hanami do horjanami. Ai ma hasoman manriah pakon mambere pikirian sanggah rapot atap sanggah marbuali samah Pengurus Resort, mangkorjahon horja naniondoskon ni rapot bennami, dihut ma ijai pori iondoskon bennami horja manrohi Kuria mamboan goran ni Pengurus Resort.

Ijia ma hupala-palai manrohi Kuria-Kuria na sa Resort in. Sobali marhitei na dihut bani sermon hadomuan (sa Resort) si sahali sabulan na pagassih Kuria na manjabui, marhitei na dihut bani rapat koordinasi pakon Pimpinan Majelis Jemaat si sahali tolu bulan. Sipata harorohku hu Kuria ai ma manrohi rapat-rapat na niadongkon ni Kuria, atap na rapat Kuria (Sidang Jemaat) ma ai, atap rapat ni Majelis Jemaat ma ai, atap rapat ni Panitia Pembangunan. Sipata ra do homa harorohku hu Kuria anggo isaraya marambilan.

Age pe nongkan huhatahon na marpala-pala ahu manrohi Kuria-Kuria sadokah na Anggota Pengurus Resort Polonia ahu ijia, nihurhu lape gok hulahoi horja kepengurusan in. Hassa, ijia lang pala sai marhutuk halak. Gakni iarusi halak do, pori humurang pe hulahoi horja kepengurusan Resort in, sedo halani lasseihu, tapi halani na humbahat do jabatan hujolom sanggah ia. Ai sobali Anggota DPRD Sumatera Utara, ahu do homa Ketua ni DPD HKTI Sumatera Utara. Dihut do homa ahu bani kepengurusan ni DPD GOLKAR Sumatera Utara. Sanggah ijia, ahu pe Ketua Umum ni Pemuda GKPS (das hu bani tahun 1978). Dihut do homa ahu Anggota Majelis Gereja GKPS.

Lang pala ongga namin hubahen jabatan-jabatan in sidalian mambahen humurang pangkorjahononku dompak horja Pengurus Resort. Ai hubotoh do tangkas, marhitei jabatan-jabatan in do mambahen dong bakku fasilitas nidokan laho mangkorjahon horja i Kuria. Jadi, sedo halani jabatan-jabatan nongkan mambahen hurang pangkorjahonon i Kuria. Tapi halani na hurang pandei diri do mambagi panorang.

Ipudi ni ari, dob itodoh ahu gabe Sekretaris Pengurus Resort GKPS Medan Barat, hupala-palai do mangkorjahon horja hasekretarison, dihut ma ijai mambahen tipak mar-organisasi. Gariada hupala-palai do manlobei ibagas mangkorjahon horja hasekretarison ase ulang soppat ijampung Pandita Resortnami. In homa, Pandita Resortnami pe ihargahon do Sekretarisni, lang ra ia sihap manjampung, legan ma anggo dong mangolos-olos.

Bani horja mambobahon Kuria, marpala-pala ma homa hanami manjuljul Parhorja ni Kuria-Kuria in ase ulang marnasoh manambah habotohon pasal horja i Kuria. Dihut ma age habotohon marhorja marondolan hu bani ranggian ni horja (rencana kerja) tahunan na palobei iriahkon siap bona ni tahun, mambahen evaluasi irik mambahen laporan pangkorjahonon (laporan pertanggungjawaban) siap ujung ni tahun.

Ijia, somal do dong penataran hu bani Parhorja. Dong do in na niadongkon ni Kuria. Dong do homa penataran sa Resort naniadongkon ni Pengurus Resort. Tapi sobali marhitei penataran nidokan, dihut do homa marhitei usihan. Songon na mambahen Laporan (Tahunan) Pertanggungjawaban ma pori. Ipala-palai hanami do ase Laporan ni Pengurus Resort lang pitah mambaritahon aha na masa pakon aha nahinorjahon, tapi pajojorhon na masa pakon nanihorjahon padalanhon rencana kerja na niranggihon hinan do. Napatorang ma homa aha mambahen saud tarhorjahon, aha mambahen lang saud tarhorjahon na dob iranggihon hinan. Maralatan hu bani rencana kerja do ipadas laporan, ase goranon ia laporan pertanggungjawaban ni kepengurusan. Dob masa ijia na mar-komputer, huparlajari ma homa manambahkon bani laporan on piga-piga statistik ronsi grafik.

Hira bahatan do marhitei na mambahen usihan in mangkorhon lambin roh torsani Laporan Pertanggungjawaban ni Kuria-Kuria. Hinorhon ni ai ma homa gabe lambin ibotoh Kuria in marhorja sadalan hu bani naniranggihon ni Kuria (Rencana Kerja Jemaat), lang be asal horja-horja tumang. Gabe roh urahni ma homa hanami patumpuhon laporan-laporan ni Kuria in, mambatur in hu bagas Laporan (Tahunan) ni Resort.

Mamilih Pengurus Resort

Nongkan nahatahon do na bijak do Pandita Resort na pahamot Sekretaris mangkorjahon horja hasekretarison, na pahamot Bendahara mangkorjahon horja na mardomu hu bani parduiton, dihut ma ijai manjolom duit na dong i kepengurusan Resort. Marhiteihon na sonai, gabe tongon ma na dong do labani ibahen pemilihan Pengurus Resort, marsibuat nolihni napinilih in mangkorjahon horja ni Pengurus Resort.

Tapi lang jumpah sonai bakku sanggah Ketua DPD HKTI ahu dua periode i Medan naijia (1974-1979; 1979-1984). Ai hira ahu do use Sekretaris (anjaha Ketua). Ai hotopan do ahu mambahen surat-surat, mambahen Risalah ni rapotnami, mambahen Laporan Pertanggungjawaban. Manekennari mando Sekretaris. Anggo na maneken ai, hupalobei pe tong Sekretaris. Dob iteken Sekretaris pe ase huteken, hassi pe ahu do mangkorjahon.

Bani mungkahni, hupagolpa do namin tong ase ihorjahon horja hasekretarisonni. Nihurhu hinan halani lasseini do atap halani rayohni mambahen tarpaima-ima ahu bani nanihorjahonni. Dobni lambin hupaidah-idah ma, pori saud pe ihorjahon, lape tipak pangkorjahononni. Paksa ma palobei huparpadear (koreksi), hupaulak bani ase ipadear. Dob piga-piha hali sonai, ngayotan ma ahu pahamotkonsi. Dobni huhorjahon sandiri ma horja hasekretarison. Ai pori lalab na anju-anju, na paima, ra do lang saud horja. Ai tudu do hape lang dong niappulukanni.

Lang nabotoh ise hutukon. Ai ijia, na manriah do piga-piga organisasi tani (ormas tani nidokan) pajongjonghon HKTI, dalan pasadahon ganup petani, ase ulang be ipaturut partai-partai marsibahen ormas tani ni bei laho pamonanghon partai ni bei sanggah pemilu atap odihonkon mar-demonstrasi, hape sedo pamonangkon petani. Kiat laho padomuhon riah on, lanjar ibahen ma homa domu ni riah, ase humbani ormas tani na mabagei-bagei in ma ibahen harohan ni pengurus ni HKTI sipajongjongon in. Palobei itontuhon ma humbani ormas tani ja na gabe Ketua, humbani ormas tani ja na gabe Sekretaris, sonai ma homa age Bendahara pakon goranan ni kepengurusan na legannari ai. Halani hira banggalan do ijia RTI (ormas tani ni SOKSI), humbani RTI ma na gabe Ketua. Ahu ma itodoh RTI gabe Ketua on. Humbani ormas tani na legannari ma na gabe Sekretaris.

Anggo bani mungkahni jongjong namin, na tarpatongah do Sekretaris on. Tapi halani pindah ia hu Jakarta (jadi Anggota DPR RI), ibere ormas tani-ni ma panggasihni na so tarpatongah (bani horja hasekretarison). Biak ‘Ketua’ hinan do gakni ia, hape ibaen gabe Sekretaris. Balik ni ai ma gakni ahu. Biak Sekretaris do namin, hape iappeihon jabatan Ketua. Ai ma mambahen na boi nahuayob horja hasekretarison ai.

Bani na mamilih kepengurusan ni Resort GKPS ijia, age ronsi sonari, lang pala namin dong aturan na maningon humbani Kuria na palegan-legan pilihon Pengurus Resort (sobali Ketua, ai ma Pandita karena jabatan). Tapi, hassi pe lang dong iaturhon sonai, ipudi ni ari hira dong ibagas pingkiran ni par Synode Resort ase ibagihon gelah jabatan-jabatan kepengurusan Resort in hu bani Kuria-Kuria. Anggo tarpilih Sekretaris hun sada Kuria, ulang hun Kuria in be ipilih na gabe Bendahara, tapi hun Kuria na legannari ma. Sonai ma homa age na dua nari (Anggota) Pengurus Resort.

Huhatahon i pudi ni ari do dong pingkiran na sonai ai, halani bani tahun 1975 ondi, humbani 4 hanami Pengurus Resort ninipilih ni Synode Resort, pitah ahu do na hun GKPS Sambu Baru. Na tolu nari hun GKPS Hang Tuah do, hassi pe dong do namin 5 Kuria na marhasadaon sa Resort Polonia. Ai ma ase ijia, halakni (na patut boi araphonon mangkorjahon horja Pengurus Resort) do ipilih par Synode Resort. Ai anggo Kuria do ibahen alatan, lang namin mintor hun Kuria Sambu Baru ipilih, ai parpudi do jongjong Kuria Sambu Baru, daoh do lobeian Kuria Binjai, atap Jl Binjai Km-7.

Pangkorhon ni pingkiran ase dong Pengurus Resort hun tiap Kuria, gabe lang be habotohon (atap ‘biak’) ni halakni na gabe partimbangan ni par Synode laho mamilih. Na iporluhon ai ma ase humbani 4 Kuria harohan ni na opat Pengurus Resort sipilihon ai. Habotohon (atap ‘biak’) ni halakni lang dihut be gabe partimbangan. Talup-talup dong pingkiran na boi do holi iparlajari bei manghorjahon horjani anggo domma appei jabatan. Atap, talup-talup dong pingkiran (atap haporsayaon?), ‘haganup do tarhorjahon ahu marhiteihon Ia na margogohi ahu’ (Pilipi 4,13).

Bani na 13 tahun kepengurusan Resort Barat na hudalani, ongga do itaron hanami Pengurus Resort pangkorhon ni pamilihan na palobeihon harohan ni sipilihon in hun tiap Kuria. Ai ongga do ipilih Anggota Pengurus Resort na hurang tumang habotohonni pasal aturan i GKPS, gabe lang tarpahamot hanami ia mamboan goran ni Resort manohu hu Kuria. Rusak diri lepak holi parpatorangni age pambobahonni. Ongga do homa tarpilih Bendahara na hurang jimot (atap hurang mangarusi horja pembukuan?). Gabe paksa ma naurupi patorsahon pembukuanni sonai age laporan tahunan ni parduitonni.

I Resort na legannari pe ongga jumpah ahu sonai. Sanggah padalanhon pemeriksaan keuangan hanami (Tim ni Majelis Gereja) hu Resort, ongga do jumpah hanami Bendahara Resort na lang boi mambalosi sungkun-sungkunnami sadiha sisa kas ni parduiton ni Pengurus Resort sanggah parrohnami on. Pondok do hansa balosni. “Pandita do na pabotoh-botoh ai,” nini. Sanggah ipareksa hanami pembukuanni, tong homa lang tarpatorangsi. Dobni Pandita Resort ma use patorangkon. Habotohan ma bennami na Pandita Resort do hape manjampung ganup horja ni Pengurus Resort, pitah goranai do hansa hape dong Sekretaris, dong Bendahara, tapi Pandita do manjampung (atap manrobut?) haganup horja ni Pengurus Resort in . Tapi ijia lang sai tarjijiki hanami be, atap halani na hurangan horja do Pandita Resort on gabe ijampung ganup, atap na so dong do niappulukan ni Sekretaris atap Bendahara napinilih ni Synode Resort ni sidea in. Anggo pori itulimati, ra do gakni nabotoh, sedo halani na so dong niappulukan ni na tarpilih in. Ai humbahat do sidea in humbani Guru-guru ni Sikolah (SD atap SMP). Jadi, boi do halani na so marsipahamotan romban hu bani jabatan kepengurusan ni bei. Ra do homa halani na lang sai iparayak na tarpilih on mangkabujurhon horja na niarapkon ni pamilih humbani. Talup-talup na pinarayakni ai ma hasangapon. Ai sangap ma nihurni anggo domma Pengurus Resort. Lupa ia na boi do balik ni ai jumpahsi, ai ma anggo lang ihabujurhon horjani. Ai ra do gabe iengen-engen halak use, “Soidaon Pengurus Resort, hape....”

Sobali mangarapkon ase marsihabujurhon jabatanni bei namin Pengurus Resort in, siaraphonon do homa ase lambin ibotoh par Synode Resort na mamilih in aha do horja ni Pengurus Resort. Ase lambin ibotoh ise ma halakni na patut pilihonni gabe Pengurus Resort, na boi araphonon habotohonni boi iparujahon Kuria-Kuria na sa Resort in. Ulang ma namin raus hassa pamilihonkon in. Ulang asal ipilih tumang.

Na mararti do ai, na porlu do marnunut ipagolpa ganup Parhorja ni Kuria in. Sobali marhitei bagei ni horja pembinaan hu bani Parhorja (sapari sompat do somal igoran penataran), ra dear homa marnunut ipagolpa marhitei na patorangkon sanggah sermon atap sanggah ambilan, ia tudu boi marpardomuan nanisermonhon on pakon ‘pamilihan’ atap ‘pandiloon’ Porlu marnunut ipagolpa. Lang pitah sanggah marayak pamilihonkon tumang. Tapi marnunut humbani sada panorang hu panorang na mangihut. Ai marnunut do pagassih soluk Parhorja in humbani sada generasi hu bani generasi na mangihut..Songon i Kuria nami ma pori, domma matua bei hanami Parhorja sapariondi. Tongon dong pe Parhorja na ongga rap sahorja pakon hanami halani marsiposoan. Tapi bahatan ma Parhorja sonari na anggota ni Pemuda GKPS ope sanggah panorangnami ijia Parhorja. Ai ma ase ongga do huhatahon sanggah ipindo ahu manluar bani tumpuan Tahun Baru ni Parhorja, marpanorang bei do hita Parhorja on. Na laho jumpah do holi panorangni maningon marsaran. Ai ma ase sanggah dong panorang, ihabujurhon bei horja na ondos banta bei.

Marhitei na marnunut ipagolpa, gendo lambin roh pangkei ni bei Parhorja manimbangi ise ma sipilihon ia tiba ma masani pamilihonkon.

Tarlobih bani panorang parpudi on. Ai songon na dong naidah na marlumba sonaha ase ia ipilih. Lang nabotoh atap na hadalitan do ai humbani sistem pemilihan na masa i negara on. Marsipajuntul dirini caleg-caleg nidokan, gendo saud ipilih halak. Marsipajongjong baliho ni bei, maradu sibanggalan. Longang do tongon simbuei paidah-idah in. Tapi sibar longang do hansa. Pori na sungkun ise ma pilihonni, lalab do lape dong todohonni. Ai hira lang dong na mambere hatorangan gendo dong habotohon bani simbuei sonaha do patutni manimbangi ise sipilihon. Pori pe dong na mar-kampanye, hotopan do padaskon ojur-ojur do hansa ‘ase diha-dihata pilih hita’, ‘ase Simalungun ma ipilih, tanda ni na Simalungun do hita’, ‘parhutata on ma pilih hita’, pnl. Anggo i gareja atap i loulouan ni na mar-kebaktian isahapkon kampanye ni on, ihatahon ma ase martonggo hita laho mamilih. Ija ma lang lambin roh longangni jolma manangar kampanye na sonin. Ai na mardiha-diha do ganup samah Simalungun, gariada hu bani na so Simalungun pe boi do dong pardiha-dihaon. Halani ai hanar do diha-diha na gabe calon, lang nabotoh ise pilihon. Pori Simalungun ma ningon pilihon ni halak Simalungun, hanar do homa calon halak Simalungun, tarlobih na mambahen Daerah Simalungun Dapem (Daerah Pemilihan)-ni. Ise ma sidea in pilihon?

Tarjalo uhur do ai anggo marsibahen kampanye ni bei calon Anggota DPRD/DPR in. Ai sobali halani sangap do tongon anggo saud do ia gabe Anggota DPRD/DPR, sondahan on daoh do humbahat duit (honrarium/gaji) araphonon anggo saud tarpilih. Pasal na boi atap lang tarhorjahonsi horja ni Anggota DPRD/DPR, marguru ibagas ma holi ai.

Tapi anggo mar-kampanye ma homa ase ipilih par Synode Resort ia gabe Pengurus Resort, mahol do arusan aha ma gakni deba siayakonni. Ai lang na hadalitan do hansa ai. Ai pori saud ia tarpilih, paling-paling ma na boi araphononni ai ma ase marsangap Naibata marhiteihon ni horjani. Anggo ai do araphononni, tonggohon ma gelah gendo harosuh ni Naibata ma na saud, pahamot ma gelah Naibata marparmaloi Parhorja na sa Resort in mamilih hasoman sahorjaNi.

Balik ni ai ma homa. Anggo domma natonggohon, domma itonggohon par Synode Resort in, hape diri do ipilih, nahabujurhon ma horja in. Ulang homa itulak hita panodoh ni Naibata marhitei Kuria-Ni.

Catatan:

1) Pam Bungaran Saragih marujung goluh 18 Desember 2008.

2) Pasal 8 pakon Pasal 9 Tata Gereja GKPS (ipungkah ipadalan 1975). Bani Rancangan Tata Gereja napinadas ni Pimpinan Pusat pakon Majelis Gereja hu Synode Bolon 2008, iubah ma in gabe: Persekutuan GKPS terwujud dalam Jemaat-jemaat, beberapa Jemaat bersekutu dalam satu Resort, seluruh Jemaat bersekutu dalam GKPS (Pasal 10-12)

3) Bani mungkahni, dob marpussa periode ni Pengurus Resort, boi do ipilih use. Tapi ipudi ni ari, ai ma mamungkah tahun 2000, sibar 2 periode do hansa boi bani jabatan na dos. Anggo domma 2 periode, lang boi pilihon be.

Saturday, January 03, 2009

MAR-KURIA (16)

Parhorja


Majelis Jemaat

Domma ihasomalhon Kuria-Kuria i Simalungun humbani nahinan, dong do hasadaon ni Parhorja ni Kuria, ai ma na igoran Kerkerat (Kerkeraad). Pangarusion pasal Kerkerat in boi do ‘rapot ni Parhorja, harungguan ni Gamot ni Kuria’, boi do homa goran hasadaon ni Parhorja na manatang ganup horja ni Kuria, atap na somal igoran badan kepengurusan ni Kuria. Marrapot ma Kerkerat manriahkon sihorjahonon mangidangi Kuria, sonai ronsi panghorjahononni. Porhanger do mambobahon rapot. Lanjar Porhanger do homa holi manguluhon sanggah panghorjahonon.

Gakni halani hurang ni pangarusion pasal aha do Kerkerat, bahat do Parhorja na lang pala tangkas mangahapkon na sisada horja do Kerkerat. Halani ai ma ase nihurni deba Parhorja, marrapot Kerkerat ai ma tang horja ni Parhorja, manriahkon aha sihorjaonkon anjaha manimbang partorsa ni panghorjahonon. Anggo dong na hurang torsa bani panghorjahonon, lalab ma ihatai, hira na lang dihut ia sihataon pasal na hurang torsa in.

Sanggah Porhanger ahu i GKPS Bandung (1964-1966), lang piga namin hanami Parhorja na mangahapkon pitah marrapot pakon manimbang partorsa ni panghorjahonon hansa horjani. Gakni ma ai halani na dadap-dadap bei pe hanami Parhorja, lape sai iarusi na mar-Kerkerat.

Tapi dob pindah hanami janah jadi Parhorja (Sintua) ahu i GKPS Jl Sudirman, Pematang Siantar (1967-1971), sonai dob pindah use hu Medan (GKPS Sambu Baru, Resort Polonia lobei, dob ai gabe pamatang ni Resort Medan Barat), hupaidah-idah ma na lang piga Parhorja na mangahapkon sisada horja do na mar-Kerkerat in, bahatan do na mangahapkon janah mamparlahouhon pagori ni Kerkerat do hansa ia. Pori na marhutuk ondi ia bani rapot Kerkerat, lang iahapkon na dihut do ia sihutukon.

Ipudi ni ari, bani Tata Gereja pakon Peraturan Rumah Tangga GKPS (tahun 1974) isuratkon ma tulimat ia kepengurusan ni Kuria ai ma Majelis Jemaat. Jadi, Majelis Jemaat sedo goran ni rapot, tapi goran ni kepengurusan do, hariapan ni Parhorja na manjolom ronsi na martanggungjawab bani horja pangidangion i Kuria.

Ganup Parhorja na dong i Kuria in do pagori ni Majelis Jemaat. Ai ma Sintua pakon Syamas napinabangkit ni Kuria pakon Pandita ampa Penginjil na pinabangkit ni kepengurusan sa GKPS (na marianan janah pagori ni Kuria in).

Rapot ni Majelis Jemaat in ma memilih ise Ketua pakon Wakil Ketuani, ise Sekretarisni pakon Bendaharani. Lanjar Ketua / Wakil Ketua na tarpilih in ma homa na igoran Pengantar Jemaat / Wakil Pengantar Jemaat, ai ma na manguluhon panghorjahonon.
Hansi pe domma hira jojor isuratkon aturan pasal Majelis Jemaat in, tapi anggo bani pandalanhonon, hira dos do songon hasomalan sanggah paima dong Peraturan in. Goran Porhanger pe lalab do ipakei. Nihurni na deba, hira na dos do hansa Porhanger pakon Pengantar Jemaat. Goran do hansa na mubah. Gariada, age bani panorang marrapot (Rapot ni Majelis Jemaat), hira goran ‘Pengantar Jemaat’ (atap sipata goran ‘Porhager’) do igorankon hu bani na manguluhon rapot, lang ongga igorankon ‘Ketua’.

Gakni halani na sonai ai ma panggoranonkon, gabe sonai ma homa pangabakkonon. Nihurhi parrapot, Porhanger sapari ondi do na manguluhon rapot. Romban hujai ma homa pangabakkon ni na manguluhon rapot, hira Porhanger sapariondi do ia manguluhon rapot, sedo Ketua. Ai ma ase hotop do songon ‘Kepala’ (Kantor) ia mambobahon rapot, manggorei aha sihorjaonkon ni Parhorja na marrapot, sedo mambobahon rapot manriahkon aha sihorjahonon pakon sonaha panghorjahonon.

Halani sonai do pangabakkonon ni na manguluhon rapot, hira Porhanger sapariondi, lang Ketua, tarihut-ihut ma homa pagori ni rapot marpangabak songon pagori ni Kerkerat sapariondi. Gariada nihurni na songon perwakilan ni Pagori ni Kuria do ia manimbangi partorsa ni panghorjahonon ni kepengurusan ni Majelis Jemaat, lupa ia na pagori ni kepengurusan ni Majelis Jemaat in do ia, na dihut do ia martanggungjawab hu bani Rapot ni Pagori ni Kuria (Sidang Jemaat).

Paidah-idah parmahol ni horja paubahkon pangabakhonon ni Parhorja ase ulang be songon hasomalan sanggah Porhanger ampa Kerkerat sapariondi, sompat do lobei songon na jut uhurhu, lalab marmase-mase ibagas uhurhu. Deba ma gakni ai halani na dihut ai ahu bani Panitia na mambahen konsep ni Tata Gereja in paima iboan hu Synode Bolon. Ninuhurhu, anggo domma iputushon Synode Bolon, mintor boi ma mardalan i Kuria-Kuria.

Dobni, dob ngolngolan lobih 20 tahun, lambin huarusi ma porlu do hape marhasabaron. Ai porini pe nanget parmubahni, tapi lambin mubah do. Anggo bani mungkahni ondi bahat do pagori ni Majelis Jemaat na dihut manimbangi laporan ni Majelis Jemaat sanggah ipadas hu Rapot Kuria (Sidang Jemaat), dobni lambin lang be dong. Ai ibotoh ma na dihut do hape ia mambahen ronsi padashon laporan Majelis Jemaat ai, ai pagori ni Majelis Jemaat do ia. Lambin roh bueini ma homa Majelis Jemaat na mambaen Laporanni hu Sidang Jemaat hira Laporan Pertanggungjawaban pandalanhonon bani ranggian na itotapkon sanggah bona ni tahun. Lang be pitah barita na masa hansa, tapi dihut ma patugahkon sonaha hinan iranggihon, sonaha dobni bani pandalanhonon, aha ma deba mambahen na saud barang na lang saud tardalanhon na niranggihon in hinan.

Lambin buei ma homa Majelis Jemaat na mangaturhon parbagi ni horja ni pagori ni Majelis Jemaat. Sobali na mangidangi i parmingguan atap partonggoan (sibasa doding, diparagenda, siparambilan), dong ma na ibaen gabe Pembimbing ni Seksi, dong na ibaen gabe Ketua ni Sektor, dong homa bagi ni horja parmahanion marhitei na manontuhon ise-ise Pagori ni Kuria na gabe “juma tanganan” ni tiap Parhorja. Lambin taridah ma na badan kepengurusan do Majelis Jemaat, sedo harungguan (rapot) tumang.
Sanggah i GKPS Jl Sudirman Pematang Siantar, sonai age sanggah i GKPS Sambu Baru Medan, ongga do ahu ibaen gabe Pembimbing ni Seksi Pemuda marpiga-piga dokah. (Dong surungni na gabe Pembimbing Pemuda. Ai dob matua diri, humbuei do pagori ni Pemuda in hinan na manisei diri, halani sai idingat do Pembimbingni sanggah Pemuda GKPS ia. Dong ma in deba na jadi Sintua, jadi Pengantar Jemaat).

Tuesday, December 09, 2008

MAR-KURIA (15)

Parhorja

Porhanger/Pengantar Jemaat, manguluhon pangidangion

Sanggah na idilo ahu ijia gabe Parhorja, ai ma gabe Sintua i GKPS Bandung, lanjar ahu ma homa itodoh gabe Porhanger. Ijia Porhanger do goran ni na manguluhon horja pangidangion i Kuria.

Ijia, mangihutkon na dob ihasomalhon i Kuria ni halak Simalungun, hira wakil ni Pandita do Porhanger mambobahon ganup horja pangidangion i Kuria, dihut ma age pangidangion parduiton ni Kuria, ronsi administrasi nidokan. Sahalak do Pandita na mangidangi hu piga-piga Kuria halani lang piga ope Pandita. Ai ma ase anggo dong 10 Kuria ‘juma tanganan’-ni, ra do pitah padalankon pangidangion Horja Banggal Na Pansing pakon Pandidion Na Pansing hansa ase roh Pandita hu sada Kuria. Porhanger ma hira ‘tadingan’ ni Pandita manguluhon horja pangidangion i Kuria. Hira ganup do horja pangidangion ni Pandita boi ihorjahon Porhanger sobali pangidangion sakramen.

Pdt. A.H.P. Girsang ma ijia Panditanami i Bandung, ai ma Pandita ni HKBPS na gabe Pandita Tentara i Bandung. Ia do ijia na gogoh mangojur janah mambobahon halak Simalungun ase mambahen partonggoan i Bandung, dobni mambahen parmingguan, dobni gabe sada Kuria i GKPS (iresmihon 10 Mei 1964, lape gok satahun dob dear panriahan pasal panjaeon ni HKBPS hun HKBP janah irik iubah goran HKBPS gabe GKPS).

Halani ai, bani mungkahni hira na mangurupi horja ni Pandita on do hansa horjaku na gabe Porhanger on. Ai ma ase lang mintor borat huahapkon.

Tapi sonin ijia marpiga-piga dokah martugas Pandita on hu Sulawesi Selatan (mangirikkon odoran ni Tentara na itugashon hujai), gok bani Porhanger ma horja manguluhon pangidangion i parmingguan na baru pinungkah in. Porhanger ma age na mambobahon sermon ni Parhorja.

Napaboratkon horja manguluhon in ijia, ai ma halani na baru-baru do ganup Parhorja. Piga-piga do hansa homa na dob martongah-jabu, dihut ma ijai ahu, hansi pe anggo umurhu lape gok 27 tahun. Legan ni ai parana pe. Tongon dong ma deba parana in na laho Sarjana. Dob ai, hira na ielek-elek do ase ra jadi Parhorja. Ai ma ase maningon elek janah golgol do pagolpahon ase ulang lupa Parhorja in mambuat horin ni bei.

Na pahappungkon horja manguluhon pangidangion in, ijia hira ganup do Parhorja marsibahen sidalian ni bei ase ulang itodoh gabe Porhanger. Gariada dong do humbani Parhorja in na manghabujurhon mambuat horinni asal ma ulang isuruh jadi Pohanger.

Mintor dong do homa ijia piga-piga humbani Parhorja in na manghabujurhon horja pangidangion hansi pe anggo bani mungkahni na ielek-elek hinan do ia ase ra jadi Parhorja.

Humbani bagei ni horja haporhangeron, tang siboratan huahap ijia ai ma mambobahon sermon ni Parhorja. Piga-piga Parhorja on mahasiswa do, deba in na laho tammat ma. Gakni halani na so tarhorom do, hotop sai tarboan parsahapan dompak parbualan ilmiah. Paksa ma asok, lang pala nagorahon, naboan use parsahapan on mulak hu bani turpuk na isermonhon.

Horja na borat tumang do homa horja na siap minggu maningon pasirsirhon diri mangidangi i parmingguan, na songon tagam-tagam manggassihkon parhorin na lang roh mambuat horinni. Anggo patumpu galangan do, boi do na onjapkon namaposo atap na matua na so Parhorja. Anggo mambobahon doding do, sai dong do tong hasoman Parhorja na ra mambuat horin ni Parhorja na so roh in. Anggo maragenda, piga-piga ma hansa na ra manggassihkon pori lang roh siparhorin hinan. Tapi anggo manggassihkon marambilan, hira lang dong na ra. Ai ma ase Porhanger maningon sirsir siap minggu manggassihkon Parhorja na lang roh mambuat horin ni in.

Hira Porhanger do homa ijia manguluhon horja anggo ipamasa horja-horja, songon Pesta Natal. Ai ijia lape masa na pajongjong Panitia Pesta.

Pori pe dong Panitia, songon sanggah laho manresmihon GKPS Bandung ijia, hira manghobaskon ianan pakon sipanganon siinumon do tang horjani. Porhanger do anggo na dodas marpiga-piga hali hu Jakarta, mangarahkon par Jakarta ase roh sanggah peresmian, sonai manjumpahi Ephorus GKPS pakon odoranni (ai ma Pdt. J. Purbasiboro) na sanggah mar-Sidang Raya DGI (1964) i Jakarta. Sanggah pembukaan ni Sidang Raya in do hujumpahi Ephorus on. Ai ma ase dihut do ahu hu Senayan ijia mambogei pidato ni Presiden Soekarno na manghatahon: Jesus adalah gembala yang amat baik.

Sanggah na hujumpahi in Ephorus, sobali mansahapkon horja peresmian ni GKPS Bandung, hupatangkas do homa pasal kohoman ni Ephorus in sanggah na hu Bandung in holi sidea. Nini Ephorus mambalosi:”Anggo roh Pandita barang Ephorus hu Kuria, i rumah ni Porhanger do da marborngin.” Sengeh do namin ia manghatahon ai. Tapi huidah lang songon na marhuria, songon hata sintongon-tongon do. Hupartongon-tongon ma hata ni ai. Ningku ma marbalos:”Dear ma ai Mangkela. I rumahta ma ham marborngin.” Ai marmangkela do tuturhu bani Pdt. J. Purbasiboro in, ai botou ni Mangkelanami do Inang-i-rumahni.

Hupatugah ma parsahapannami nongkan hu bani Inang-i-rumah. Halani dong do kamar etek-etek na palopah dingding pakon kamarnami, ai ma ipatorsa Inang-i-rumah ianan ni Mangkela Ephorus in. Sirsir do homa parhombar-jabunami paijamkon tilamni, gendo songon na suman podoman ni tamueinami on.

Ari Saptu malebod paima Pesta Peresmian ni GKPS Bandung in, tongon ma roh Mangkela Ephorus on hu rumahnami. Sonin turun ia hun mobil ni sidea, ialo-alo hanami ma hu laman. Ia do hansa turun. Anggo Guru Rudolf Purba, Majelis Gereja, odoranni Ephorus on, soh do i mobil. Nini Ephorus on ma hu bennami:”Nai ma da. Ulang pala sonaha uhurmu age pe lang saud ahu marborngin i rumahmu. Ai ipasirsir par Jakarta do hape Penginapannami i Lembang. Pajumpah i parpestaan ma hita patar, tene, “ nini manjabat-tangani hanami. Dob ai iolos ma use mulak hu mobil ni sidea on.

Ningku ma marbalos:”Anggo sonai ma sidearan, dear Mangkela. Nai ge lang hu rumah hita lobei?”

Nini ma hun atas mobil ni sidea on:”Tarimakasih ma. Na dob das ma nuan ahu ai hu rumah, atene. Lang pala singgah, da. Laho golap ma ari, lang hubotoh atap na daohnari ope Lembang.”

Sonai ma hansa saud ni parroh ni Mangkela Ephorus on hu rumahnami. Ai pe sibar alaman do hansa. Anggo rumah ni Porhanger nidokanni sanggah huparsahapkon i Jakarta, lang saud idogei, ulang antara iparborngini.

Lang pala etek uhurnami age pe lang saud marborngin Mangkela Ephorus on i rumahnami. Gariada nihurnami do: diatei ma lang saud. Ai etek do rumah na sinewanami on i Cisitu. In homa, na laho dodas do hanami panorang Pesta Peresmian ni Kuria in, ai dihut do hanami padidihon niombahnami sipahi-tolu, na margoran Ichtus Pujiontama, sanggah Pesta in. Hansa, na husosalhon ijia, mase ma pala ihatahon Mangkela Ephorus on hasomalan na maningon i rumah ni Porhanger do parbornginan ni Pandita na roh manohu Kuria. Lang pala namin ihatahon hasomalan na i huta ai anggo hira lang tardalankon be sonai i kota. Ahu pe, ma saluju tu do maruhur. Mase ma homa lang hupaduahali manungkun ijia, atap hasomalan ni Kuria na i huta ai do iboan hu Bandung, hape ijia hundong do Anggota ni GKPS par Jakarta na boi manamuei Ephorus on marborngin i hotel na dong i Bandung (atap Lembang).

Lang pala namin manghorhon dong na hait ibagas uhur na so saud Mangkela Ephorus on marborngin i rumahnami. Pori sai na dingat pe in janah natarsingati sonari, na paroh tawa do hansa in, halani na sompat ai marpala-pala hanami pasirsirhon kamar parbornginan ni Ephorus on ijia, hape lang saud.

In homa, parroh ni Ephorus on hu Bandung sonai homa mangidah partorsani Pesta Peresmian in, paroh malas ni uhur do ganupan in, gabe lang sai na paanu-anu pori pe sai dong na hurang. Humbahat do homa ijia par Jakarta roh, dihut ma deba ai halani pangurupion ni Abang Saralen. Sonai pakon pangarahkon ni Abang/Lawei J.D. Sinaga SH (santorap mar-Abang do tuturhu bani halani Tondong-ni-tondong (Tondong ni Garingging) do sidea; santorap homa mar-Lawei do, ai tubuh ni boru Sigumonrong do Amboru namarombahsi). Janah par Jakarta na roh in do mambahen na humbuei dapot hanami dana sanggah pesta in.

Tar opat tahun do hansa hujolom horja haporhangeron on, ai pe tar dua-satongah tahun do hansa dob resmi jongjong GKPS Bandung. Jadi lape sompat huahapkon sonaha borat ni horja in. Ai bani bona ni tahun 1967, ai ma sanggah Minggu dob Tahun Baru, martading hata ma hanami hu bani Kuria GKPS Bandung, ai mulak ma hanami hu Simalungun, dob hutammatkon kuliahku i Fakultas Hukum Universitas Padjadjaran bani ujung ni tahun 1966. Huondoskon ma horja haporhangeron in hu bani St. Poltak Girsang.

Tapi dob hutadingkon horja haporhangeron in, pindah janah tong Sintua hu GKPS Jl. Sudirman, Pematang Siantar, pindah use hu GKPS Sambu Baru, Medan, anjaha dob tambah parbinotohanku pasal haporhangeron marhitei na paidah-idah horja ni Porhanger, sonai ronsi na pabogei-bogei barita pasal horja haporhangeron sadokah pardalanan ni Ambilan Na Madear i Simalungun, lambin huarusi ma sonaha borat ni horja ni Porhanger. Ai ma ase longang do uhurhu mase ahu ijia itodoh, hape damok tumang do hansa habotohon pakon pangarusionku pasal horja haporhangeron. Tapi irik ma homa na lambin longang uhurhu mase bani panorang ipudini in, bani piga-piga Kuria ni GKPS, lambin iparsurai halak horja haporhangeron na borat in.

Mangihutkon barita na hupabogei-bogei dob mulak hanami hu Simalungun, sapari, gan, Guru tammatan Sekolah Guru Sending do itodoh gabe Porhanger. Ai palobei parsikolahan do ipajongjong Badan Sending, dob ai pe ase ipajongjong Kuria. Guru Sending na itongos parsikolahan ai ma lanjar Parhorja ni Kuria mambobahon parmingguan. Dob ai anggo jumpah ma adanganni boi ipajongjong Kuria i huta ianan ni parsikolahan in, Guru Sending nongkan ma Porhanger. Anggo dong do piga-piga Guru Sending na marhorja i parsikolahan sending in, sahalak humbani sidea in ma itodoh gabe Porhanger, na manguluhon horja pangidangion i Kuria. Songon i Kuria Pamatangraya ma pori, dokah do Guru Jason Saragih ondi Porhanger anjaha ia do homa Guru Kopala i Sikolah Sending Pamatangraya. Sikolah Guru Sending tammatan Depok do anggo Guru Jason Saragih in. Sidea na dua ma pakon Guru J. Wismar Saragih, tammatan Laguboti, guru halak Simalungun na parlobei. (Ipudi ni ari, dob marpiga-piga dokah mandalankon Guru Sending, dob ai sompat jadi Pangulu Balei (tarmados songon Sekretarus Daerah sisonari), dobni gabe Pandita ma use Guru J. Wismar Saragih in dob idalani Sikolah Pandita i Sipoholon. Anggo Guru Jason Saragih nongkan, Guru i Pematangraya do torus ipongkutkon ronsi matua ia).

Dob dong pagori ni Kuria na boi arahkonon gabe Parhorja, ipabangkit Kuria ma sidea in gabe hasoman sahorja ni Guru nongkan, deba ma ai ipabangkit gabe Sintua, debanari gabe Kasbestur. Ai ma ase humbani sapari, lima masam do goranan ni Parhorja ni Kuria (atap na gamot ni Kuria), ai ma Pandita, Porhanger, Guru, Sintua pakon Kasbestur.

Lambin rarat ma Ambilan Na Madear hu sab huta i Simalungun. Lambin marjongjongan ma Kuria, lang be maningon palobei pajongjong parsikolahan. Sadalan hujin, lang be maningon Guru Kuria (tammatan Sikolah Sending) na boi pabangkiton gabe Porhanger, tapi boi ma age Sintua, tarlobih ma ai anggo i Kuria in lang dong Guru Kuria.

Sobali goranan ni Porhorja na lima in, ipudi ni ari dong ma homa use na margoran Evangelis pakon Bibelvrouw.

Anggo Evangelis, bani mungkahni hira horja na niampeihon do hansa in hu bani Guru Sending atap hu bani Pandita. Guru atap Pandita do ‘jabatan’ atap tohonanni, evangelis horjani, manrohi sab huta padaskon Ambilan Na Madear. Dong do Evangelis in na isuruh hu sada atap piga-piga huta. Dong do na isuruh hu sab huta. Songon Pdt. J. Wismar Saragih ondi ma porini, sonin tammat ia Sikolah Pandita janah dob ipabangkit jadi Pandita, horjani na parlobei ai ma gabe Pandita Evangelis. Sanggah ia ma bahat huta ni halak Simalungun na irohi laho padashon Ambilan Na Madear. Dob ai pe ase ibahen ia Pandita Resort (Pandita ni piga-piga Kuria bani sada Resort).

Ipudian ni ari use lang be pitah na tammat Sikolah Guru Sending atap Sikolah Pandita hansa na isuruh gabe Evangelis, tapi dihut ma humbani Sintua atap humbani Pagori ni Kuria.

Anggo Bibelvrow, pardongni ipungkah marhitei na padongkon Sikolah Bibelvrow. Na tammat hun Sikolah Bibelvrow in ma ipabangkit gabe Bibelvrow (ipudian ni ari igoran ma sidea in Penginjil Wanita). Ibahen ma horja ni sidea in padashon Ambilan Na Madear hu bani partumpuan ni parinangon i Kuria-Kuria (na sa Resort atap na piga-piga Resort). Lanjar sidea ma mangurupi sonaha ase lambin manggoluh tuppuan ni parinangon sisahali saminggu i Kuria-Kuria.

Ipudi ni ari use, ai ma dob itombei Tata Gereja pakon Peraturan Rumah Tangga GKPS (tahun 1974), ipatorsa ma goranan ni Parhorja ni Kuria i GKPS. Humbuei do na mubah, hansi pe ibagas pandalanhonon hira lang pala bahat na mubah.

Goran Guru (Kuria) lang dong be. Ai lang be dong Sikolah Guru Sending harohan ni Guru in hinan. Halani ai, ganup Parhorja na margoran Guru hinan, iubah ma goranni gabe Sintua.

Goran Kasbestur pe lang dong be. Itombei ma goran na baru, ai ma Syamas, goran na ibuat humbani panggoranion ni Parhorja i Kuria na parlobei, songon na tarsurat bani Padan Na Baru. Sahali lima tahun do ibahen pemilihan Syamas. Anggo lang tarpilih be, maronti ma ia humbani horja Syamas. Lang songon Sintua; ai anggo Sintua, sonin ipabangkit ia jadi Sintua, torus ma ia Sintua.

Goran Evangelis, sonai homa goran Bibelvrouw, iubah ma gabe Penginjil (hansi pe anggo horja ni Penginjil naboru (Penginjil Wanita) hira dos do songon horja ni Bibelvrouw ondi). Pimpinan Pusat GKPS do na pabangkitkon Penginjil, sonai age na manontuhon hu Resort ja ia mangidangi.

Lang be homa dong Parhorja na margoran Porhanger. Tapi dong ma na margoran Ketua ni Majelis Jemaat na ipilih janah ipabangkit Majelis Jemaat sahali lima tahun. Lanjar Ketua in ma na manguluhon horja pangidangion ni Parhorja i Kuria. Songon goran ni ai do horjani. Sanggah marrapot Majelis Jemaat, ia ma (Ketua) mambobahon rapot. Sanggah mandalankon horja pangidangion romban hu bani haputusan ni rapot, ia do homa manguluhon panghorjahonon (Pengantar Jemaat).

Sadalan hu bani parmubah ni goranan ni Parhorja in, mubah ma homa utusan ni Parhorja hu Synode Bolon. Mangihutkon Tata Gereja pakon Peraturan Rumah Tangga na baru (1974), Perutusan Resort ma ibahen goranni, ai ma napinilih ni Synode Resort humbani Sintua atap Syamas na dong i Kuria-Kuria sa Resort in. Lang be songon sapariondi, dong Utusan Porhanger, dong Utusan Guru, dong Utusan Sintua, dong Utusan Kasbestur.

Ai ma ase dob lambin hubotoh sonin ma bahat janah borat ni horja na appei hu bani Porhanger naijia, Ketua lanjar Pengantar Jemaat goranni use ipudian ni ari, lambin longang do uhurhu mase ahu isuruh jadi Porhanger ijia; longang do ahu mase ongga janah boi ahu Porhanger ijia.

Halani ai ma homa ase lang be pag ahu mansurahon jadi Porhanger. Porini pe bani tahun 1995 ondi lang saud ahu tarpilih jadi Ketua (lanjar Pengantar Jemaat) i GKPS Sambu Baru, lang pala mahua uhurhu. Ai na so pag do ahu manjua pangindoan ni piga-piga hasoman Parhorja ijia. Ninuhur ni piga-piga hasoman sahorja on ijia, anggo ahu tarpilih, gendo boi ai dalan mangintopi parbolah-bolahan na masa i tongah-tongah ni Kuria ijia. Hupaihut ma hata ni hasoman on. Hape namin, pori saud ahu tarpilih, na maningon ma hutadingkon horjaku i Jakarta, ai ijia gatian ma ahu ‘marjuma-modom’ i Jakarta halani dong na manaraya ahu mangurupi horjani ijai. Age horja (Wakil Sekjen) i DPP HKTI pe maningon hutallushon ma pori saud ahu tarpilih. Ai ma ase ningku do ibagas uhurhu, tuani ma lang tarpilih ahu. Na papusokkon uhurhu ijia, ai ma paidah-idah na dob sonin do hape bagas ni parbolah-bolahan naijia ia. Ai domma hape dong na mangatur ase dos bahat ni petek (suara) na pamonanghon na sambolah, pataluhon na sambolah nari. Tongon ma, sonin ipamasa pemilihan, dos do parbagi ni petek sanggah pamilihan Ketua pakon pamilihan Wakil Ketua, ronsi pamilihan Sekretaris age Bendahara. Pitah sada petek do homa tong na pamonangkon na saud tarpilih in. Jadi, ijia sedo maila ahu halani lang tarpilih, tapi maila halani domma hape sonin parahni parbolah-bolahan in. Soidaon do hape na palobei martonggo paima ipamasa pemilihan. Ai age pe hata ni tonggo ase iparuhuri Naibata parrapot in mamilih romban hu bani harosuh ni Naibata, tapi hape ase saud do na pinadankon ni samah Parhorja sanggah masa ‘kampanye’.

Porini pe dear do na mansurahon ase ipadihut Naibata diri gabe Parhorja i KuriaNi, tapi ulang ma namin pala marsurai gabe Parhorja. Ulang namin pala ma mar-kampanye itongah-tongah ni Kuria in laho pasaudkon sura-sura na madear nongkan. Apala dearan do naondoskon sura-sura na madear nongkan hu bani Naibata simada Kuria in, ase harosuhNi ma na saud. Ai pori pe marhitei kampanye nidokan boi nabahen bahat Pagori ni Kuria (ronsi Parhorjani) na mangharosuhkon diri, sisoya-soya do ai bendiri age bani Kuria in anggo seng marosuh Naibata.

Wednesday, December 03, 2008

MAR-KURIA (14)

Parhorja

Pangidangion i parmingguan pakon partonggoan

Humbani hadakdanakonku nari domma hupaidah-idah siap marminggu ahu, masam ni horja pangidangion ni Parhorja i parmingguan. Sonai homa anggo dihut ahu hu partonggoan, hupaidah-idah ma homa horja pangidangion i partonggoan. Sompat do huagan hinan pitah na hupaidah-idah in hansa horja pangidangion ni Parhorja, ai ma: dong na mambobahon doding, dong paragenda, dong parambilan, dong na patumpu galangan. Age pe hira pagassih do Parhorja in manjampung horja pangidangion in, tapi hupardiatei ma homa, dong do Parhorja na gatian horjani mambobahon doding, dong na gati horjani maragenda, dong do homa na patumpu galangan do hansa horjani, dong do homa lang ongga ihorjahon ganup horja pangidangion sobali marambilan.

Songon Bapanami ondi ma porini, girah do ia Sintua, tapi sadokah ahu mardingat, humbani bagei ni horja pangidangion nongkan, pitah marambilan i Parmingguan do hansa ihorjahon, ai pe marsasahali do, sanggah tudu horinni marbagian. Lang hubotoh atap naijia, paima mardingat ahu, atap na ongga do ihorjahon horinni mambobahon doding, maragenda atap patumpu galangan, sanggah poso ope Bapanami in. Ai dob mardingat ahu, madonok ma umurni 60 tahun.

Girah do homa huinteihon, piga-piga Parhorja hunhotop manjolom horja paragendaon. Dong do homa Parhorja na hunhotop atap gatian ‘sibasa doding’, lang ongga taridah maragenda atap pe marambilan i parmingguan. Dong do homa Parhorja na hunhotop, gariada maningit siap minggu tene, horjani patumpu galangan, lang ongga ‘sibasa doding’, lang ongga maragenda, lang ongga marambilan i parmingguan.

Paidah-idah in, girah do dapot uhurhu, hansi pe dos do samah Parhorja, lang hape dos horja ni sidea in. Dong do tongon na boi manjampung horja naijahai pe horja pangidangion in. Tapi lang piga ai. Bahatan do Parhorja na manghorjahon horja pangidangion na hira-hira tarhorjahonsi. Anggo mandoding pe lang sai ibotoh, surut ma ia humbani horja mambobahon doding. Anggo gamang pe ia jongjong manjolom agenda i lobei ni Kuria, surut ma ia humbani horja maragenda.

Girah do homa dapot uhurhu, sedo na urah hape horja pangidangion in. Paidah-idah in ma gakni deba mambahen lang pala husurahon hinan gabe Parhorja.

Ai ma ase sonin jumpah panorangni tardilo ahu jadi Parhorja, ai ma sanggah mamungkahkon parjongjong ni GKPS Bandung ijia, hubotoh do sedo na hampung horja in. Halani ai ma gakni ase marpala-pala ahu manghabujurhon pandiloon in, dihut ma ai marhitei na marpala-pala mangguru hu bani Panditanami ijia, ai ma Pandita A.H.P. Girsang ondi, Pandita ni GKPS na gabe Pandita Tentara (TNI AD) i Bandung, baik pe ai marhitei sermon atap pe marhitei parbual-bualan, marlajar marhitei na mambasai buku-buku na mardomu hu bani horja pangidangion i Kuria ronsi na mardomu hu bani Podah Parambilanon (Homiletika), ronsi na mambahen ‘evaluasi’ pasal panghorjahonon irik salosei nahorjahon horja pangidangion in. Sipata marhitei na manungkun huan-huan samah Parhorja, tapi gatian ma manungkun bani Inang-i-rumahku.

Ipudi ni ari use, dob hupaihut-ihut marorganisasi politik janah ipadihut bani bagei ni penataran kader nidokan, bahat do dapot ahu hunjin habotohon na boi parujahonon dompak horja pangidangion i Kuria, porini ma ai songon habotohon pasal ‘psikologi massa’ nidokan.

Hansi pe hugorani nongkan na bahat ahu mangguru, bahat mambasa, tapi girah do homa dapot uhurhu, na so boi marpangajaman diri bani habotohon naniguruhon in. Gariada tarpantang do anggo napangajamkon habotohon naginuruhon in laho mangidangi i Kuria. Ai ra do ipabador Simada horja in diri. Tapi na maningon do mangajamkon pangurupion humbani Naibata Simada horja in, mangarapkon gogoh ronsi hapentaron humbani Naibata, ai namangidangiSi do homa horja pangidangion in.

Sonai ma ijia, dob piga-piga dokah ipungkahkon hanami mangadonghon parmingguan ni halak Simalungun i Bandung, dong ma ijia sahalak hasoman Parhorja, mahasiswa ope songon ahu, tapi laho tammat ma. Santorap roh anjaha dihut ma ia marsermon, parsermonannami Parhorja. Huhatahon santorap, ai lang gati ia roh marsermon. Gakni na sihol buatonni ma horinni marambilan. Malas ma uhurhu halani idingat janah iharinggaskon do mambuat horinni. Halani tudu ijia Panditanami, ai ma Pandita Tentara nongkan, martugas hu Sulawesi Selatan, gabe ahu ma mambobahon sermonnami.
Sanggah sermon on domma namin songon marpanungkun ahu ibagas uhurhu, na tongon ni uhur ni hasomannami on do na marsermon on. Ai hira lang pala sai igambirhon hansi pe pagansih hanami na marsermon on marsibere hatoranganni. Ai ijia, nabere do panorang hu bani parsermon marsibere hatoranganni, lang pitah manungkun hansa. Ai hira mados do hanami Parhorja ijia, lang dong age sahalak na dob Parhorja hinan, anjaha bahatan do Parhorja in na mahasiswa. Ai ma ase ra do sermonnami ijia songon debat pasal ‘Filsafat’, ai bahat do ijia na domma ‘tingkat doktoral’ nidokan. Gakni lang tarhorom bei, marsermon do ningon hape ‘marfilsafat’ do use, samah marsujihon na dob pinarlajaranni bei.

Hupardiatei hasomanku na laho mambuat horinni marambilan on, hatorangan aha pe lang dong humbani, sungkun-sungkun pe lang dong. Talup-talup songon na itoruh ni akalni do ganup nasinahapkonnami na marsermon on. Sanggah hupatangkas atap domma sirsir ia mambuat horinni marambilan bani minggu na roh, iundukkon do dear.

Tiba ma panorang minggu, saud do tongon roh ia, anjaha domma sirsir naidah na laho ibuat do tongon horinni marambilan.

Tapi sonin tiba panorangni marambilan ia, hira na ipabador Naibata do ia i loulouan parmingguannami on, ai hira lang boi mungkab pamanganni mambere hatorangan ni ambilan na dob binasahonni hun langgatan. Na tarluarhonsi marulak-ulak pitah on do hansa:”Nasiam hasoman sahaposayaon.....”; iulakkon use “Nasiam hasoman sahaporsayaon....” Pori pe dong iluarhon piga-piga kababah pasal turpuk ni ambilan nabinasani nongkan, tapi mintor sonto do, hira lang boi mungkab pamanganni. Ai ma gakni mambahen iulakkon use manluarhon:”Nasiam hasoman sahaporsayaon....”.

Saud do namin iluarhon piga-piga kababah ambilan on, tapi lang piga dokah, ihatahon ma “Amen”, dob ai iujungi ma marhitei tonggo.

Mangidah na masa bani hasomanhin ma mambahen girah dapot uhurhu na so boi do happung uhur laho manghorjahon horja pangidangion i Kuria. Lang boi napangajamkon hinapandei diri (ninuhur ben domma diri mahasiswa atap Sarjana).

Lang pitah halani mangidah namasa in tumang. Tapi humbani panghorjahononku sandiri pe, ongga do marpiga-piga hali maningit tarbador ahu sanggah maragenda, halani lepak mambasa, sipata halani lepak mambuka alaman ni agenda na laho basahonon, paksa ma mangungkabi alaman ni agenda lobei diri, hira songon na lang napasirsir hinan. Sapari onggo hutangar marsiengen-engenan samah Parhorja, nini:”Magou pusuk”; ai gakni ijia pusuk (ipah) do ipassolotkon bani alaman ni agendani, ase urah ia mangungkab. Magou honsi pusuk in, sosak ma ia. Anggo masa ma sonin, mintor huidophon ma uhurhu, na maransahtu do ahu manghorjahon horja pangidangion in, atap huakuhon ma ibagas uhurhu na hupangajamkon habotohonku, atap hupangajamkon na dob somal ma huhorjahon horja in, gabe lupa marunduk ni uhur hu bani Naibata, lupa mangajamkon gogoh pakon habotohon humbani Naibata.

Ongga do homa, sonin turun ahu hun langgatan dob padas ambilan, husolsoli diriku na hurang marondos janah mangalop gogoh humbani Naibata, atap halani hupangajamkon habotohonku marsahap-sahap padashon ambilan, atap hupangajamkon na dob bahat ‘buku tafsir’ hubasa. Ai mintor huahapkon do na lumei hansa ambilan na hupadas ai, na mambogeisi lang dapotan age aha hunjin.

Hunjin ma homa hubotoh, lang sukkup pitah sanggah mamungkah jadi Parhorja hansa diri mangindo pangurupion humbani Naibata. Tapi siap laho manghorjahon sada horja pangidangion do. Ai ma ase, pori na marambilan ondi, pori pe ongga ma naambilankon turpuk in, lang boi ai napahamot laho mangambilankon use, tapi na maningon do naulakkon ‘nasermonhon’, janah marhiteihon sonai ma dapotan na baru diri humbani Hata in, ai maningon ‘ambilan na baru’ do tong Hata in, pori domma piga-piga hali iambilankon.

Ibagas na pasirsirhon diri laho manghorjahon horja pangidangion, gati do huusihi na huidah iabakkon Lawei Rasiman Saragih ondi, na maling-maling sorani uman songon na marambilan in, sanggah sahalaksi i kamarni parsirsirhon diri ia anggo laho marambilan bani minggu na laho roh.

Sonai ma homa gati hubahen. Dob hulajou huluarhon songon na laho ambilanhononku in, sipata dapot uhurhu ma na maningon paubahon do ‘kalimat’ni, ase das songon na nisura ni ambilan ai, atap ase boi palgei huluarhon. Atap na maningon paubahon do batur ni siluarhonon, ai ma anggo soppat nabahen hinan baturni songon marsahap Indonesia, hape na laho marsahap Simalungun do padason ambilan on. Ai sisurahonon do tipak panluarhonon sanggah marambilan, ulang namin soppat luar na ‘igaor-gaor-sibakkon’. Ibarat ni na manuratkon paper atap skripsi sanggah kuliah sapariondi, maningon torsa ni Bahasa Indonesia-ni, lang bulih bahasa gado-gado barang bahasa pasaran nidokan. Samintolah ma padaskon ambilan.

Sanggah parsirsirhon horja paragendaon pe hotop do palobei hubasa gomos-gomos sahalak ahu i rumahnami, songon na maragenda in. Sobali hubasa, huparimbagaskon homa na hubasa in, ase jumpah ahu sonaha pambasa na dearhonsi.

Halani sapari siparagendo do homa parsirsirhon doding, sipata ra do irik hudodingkon doding na dob pinilih in, pairik pakon mambasa agenda. Sanggah sonin ma hotop dapot uhurhu na maningon pilihon do doding na sadalan pakon agenda, atap anggo maningon ai ma dodingni, maningon pilihon ma ‘agenda’ na domu hu bani doding ai. Ase songon na marsibalos-balosan ‘agenda’-ni pakon dodingni, in homa maningon romban hu bani goran ni minggu.

Dob pangkei hupasirsir diringku, marondos ma ahu ase Ipargogohi ahu.

Ai ma ase lambin dokahni janah lambin bueini masam ni horja pangidangion na huhorjahon i Kuria, lambin huparhatongon do na pitah halani ipargogohi Naibata do ahu mambahen boi huhorjahon in. Gariada, anggo boi mardalan dear na huhorjahon in, hotop do longang janah sungkun-sungkun ahu ibagas uhurhu, hunja do roh habotohonkin, mase boi huhorjahon in. Anjaha hubalosi sandiri ma ibagas uhurhu, halani pangurupion ni Naibata tumang do in, pitah halani idop ni uhurNi do, ra Ia mamakei ahu irik ipargogohi.

Monday, January 28, 2008

SOEHARTO DOMMA MODOM


Ari Minggu, 27 Januari 2008, tongah arian, sanggah margalle-galle ahu i kohomanku i Rusun Benhil II, Jl. Penjernihan, Jakarta, tarbogei ahu alebas hun televisi na dob marujung goluh ni Soeharto. Manangar ai, mintor hupahundul ma i lobei ni tv patangkashon barita in. Lang piga dokah, torang ma hubotoh na dob marujung do goluh ni Suharto pukul 13.10 i RSUPPertamina.


Mintor hubuat ma HP-ku, husuratkon ma sms sonon: SOEHARTO DOMMA MODOM. Hutongos ma sms in hu bani Inang-i-rumah na hutadingkon i Medan, halani salahak ahu do marjuma modom i Jakarta. Lang dong hasomanku marbual. Nihurhu songon ahu ai do nongkan ia, sanggah pasarankon dob mangan arian mulak hun gareja.


Dob ai tubuh ma use uhurhu mangongos barita in hu bani anggiku, huah-huanku pakon dua niombahku sikahanan. Lang tarsibar atap sanggah lang i lobei ni tv sidea, gendo das barita in bani sidea, janah ase mintor iayaki sidea tv sidonokan.

Lang piga dokah mintor roh do balos ni sms-hu. Parlobei ai ma humbangi anggikku. Nini:'Inna illahi... (gakni pasuman-sumanhon do atap mangongon-ongon)... Itambahi sidea umurni gabe 87 thn hape lape das. Namun dia orang besar Indonesia, dikenang sepanjang masa. Tidak mungkin bicara tentang Indonesia tanpa bicara tentang Soeharto'.


Balos napaduahon roh humbani huan-huanku, Ebenezer, nini:'Idalan pe hanami. Diatei tupa ma bani baritamu ai. Laho do ham hu Cendana?'. Gakni marhuria-huria do sungkun-sungkun ni ai. Ai ma ase sengeh do hansa ahu. Nihurhu ibagas, mangaha ahu hu Cendana? Ai dihut gakni ahu mateian? Tapi, ibalik ni ai marpanungkun do homa ahu bani diringku, anggo sonai mase sonai hottushu manongos sms nongkan? Mase lang marnamiut ahu hun lobei ni tv gap mangipa-ipa barita pasal Soeharto na dob modom in? Mase huhatahon 'Soeharto modom', lang 'Soeharto matei'?


Balos ni sms na patoluhon roh humbani Inang-i-rumahku. Songon somalni, hata napinapondok do sms-ni. Nini:'Met hr mngg, trt brdukacita ats mnngglnya Suharto, tamat sdh rwytnya. Bgm htbah di grj hr ini, prmpuan Sunem n Elisa...'. Dong pe piga kababahnari hatani, ai ma pasal acara Oprah i tv. Tapi gabe ganjangan ma hatani pasal na legannari ai marimbang pasal Soeharto na dob modom in. Anggo pasal ambilan i gareja, hira domma hasomalan ai bennami marsiberean barita aha na dabpot hanami hun parmingguan, ahu i GKPA Penjernihan, ia i GKPS Sambu Baru Medan.

Gakni halani sanggah gok bani barita na huidah i tv uhurhu, janah lang sai tarhona uhurhu ambilan i gereja arian ni ai, gabe marhuria ma ahu mambalas sms-ni, ningku: '...Lagi di Cendana...'. Mintor tongkinin do homa roh balosni manungkun atap dihut do ahu das hu Astana (Giribangun). Ningku ma homa:'Ya, besok mau ke Astana... dgn METRO-TV...'


Dob sonai, lalab ma ahu i lobei ni tv, paidah-idah na masa domu bani parujung ni goluh ni Soeharto. Anjaha huparhatongon ma ibagas uhurhu na dihut do ahu mateian. Hira na mateian Bapa, mateian Partongah ni Indonesia on.

Parninggan ni METRO-TV, ningku ma homa: SELAMAT JALAN MA BAMU, HAM BAPA SOEHARTO.




Sanggah Ketua ni HKTI Sumatera Utara ahu, ongga do mardua-torap ahu pajumpah pakon Soeharto sanggah Presiden ia. Ai ma sanggah Pembukaan ni MUNAS HKTI i Istana Negara. Ai ma ase dong do ibagas albumnami gambar on, sanggah rap mardalan ahu pakon Martono, Ketua Umum ni HKTI, mangirikkon Soeharto.

Saturday, December 15, 2007

PENINJAUAN TATA GEREJA PAKON PERATURAN RUMAH TANGGA GKPS

Santasak demban

Domu do riah ni Panitia Pusat Peninjauan Tata Gereja dan Peraturan Rumah Tangga GKPS (PPTG-PRT) ase dihut tong Panitia Pengarah bani rapot-rapot ni Panitia Pusat in. Ai ma hiteinami, Pdt. H. M. Girsang pakon ahu, dihut manriahkon peninjauan Tata Gereja pakon Peraturan Rumah Tangga GKPS. Hira dor do hanami nadua dihut.

Dob salosei horja ni Panitia Pusat in, hupala-palai do mangurupi Panitia laho padashon nanihorjahon ni Panitia in. Ai ma marhitei na mambahen Nota Pengantar Peninjauan TG pakon PRT GKPS. Bulus ni uhurhu do mangurupi. Pori lang pe iporluhon, lang pala mahua uhurhu.

Husolotkon do nahuhorjahon in bani blog on gendo ulang magou, hira na maningkihon i blog on. In homa, gendo boi ibasa atap ise na manungkun aha ma deba perubahan na nibahen ni Panitia.

Hansa, dear do pangkei botohon ni sipambasa: partingkianhu do hansa on. sedo Nota Pengantar resmi ni Panitia Pusat.


NOTA PENGANTAR
PENINJAUAN TATA GEREJA PAKON PERATURAN RUMAH TANGGA GKPS
NANIHORJAHON NI PANITIA PUSAT
PANITIA PENINJAUAN TATA GEREJA DAN PERATURAN RUMAH TANGGA
(PPTG-PRT) GKPS


1. Pangkorjahonon ni Panitia Pusat


Marhiteihon Surat Keputusan Pimpinan Pusat GKPS (SK No. 340/SK-PP/2005 tgl. 23 Desember 2005), iadonghon do Panitia Peninjauan Tata Gereja dan Peraturan Rumah Tangga GKPS (PPTG-PRT). Bani PPTG-PRT in dong Panitia Pengarah, Panitia Pusat pakon Panitia Distrik. Haganupan Panitia-Panitia in martanggungjawab hu bani Pimpinan Pusat GKPS.

Tugas ni PPTG-PRT ai ma “mempersiapkan konsep Tata Gereja-Peraturan Rumah Tangga GKPS yang akan diajukan kepada Sinode Bolon GKPS ke 39 tahun 2008”.

Bani Kerangka Kerja ni PPTG-PRT, itontuhon do Panitia Pusat manjalo arahan hun Panitia Pengarah anjaha manjalo masukan hun Panitia Distrik.

Bani pangkorjahonon, arahan hun bani Panitia Pengarah ijalo Panitia marhitei na iontang Panitia Pengarah dihut bani rapat-rapat ni Panitia Pusat. Ia masukan humbani Panitia Distrik hira na paimahon do Panitia Pusat.

Sobali in, ijalo Panitia Pusat do homa masukan humbani Sidang Penginjil na ipadas sidea marhiteihon utusanni na roh hu rapat ni Panitia Pusat Ijalo Panitia do homa masukan humbani Anggota Rapat ni Majelis Pendeta, ai ma sanggah na ibere Pimpinan Pusat GKPS hu bani Panitia Pusat padaskon konsep Tata Gereja na sanggah ihorjahon hu bani rapat kerja ni Pimpinan Pusat pakon Pandita-Pandita bani bona ni tahun 2007.

Rombon hu bani goran pakon tugas ni Panitia, bani na laho mambahen konsep TG-PRT sipadason hu Sinode Bolon GKPS 2008, itinjau Panitia Pusat do lobei aha na tarsurat bani TG-PRT 1999 (ibahen bani kolom sambilou) sonai pakon latar belakangni (TG-PRT 1988 pakon 1974), janah sonaha perubahan sibahenon bani konsep TG-PRT siajuhonon hu Sinode Bolon 2008 (ibahen bani kolom siamun).

Halani ai hira na mambahen perubahan do hansa hasil ni peninjauan ai, sedo manombei TG-PRT na baru.

Marhitei perubahan ai isura uhur ase lambin roh dearni pargoluhon ni Kuria (GKPS) rombon hu bani ‘panggilan dan suruhan gereja’ mandompakkon 10-20 tahun masa depanni. Dihut ma ijai meninjau pakon mambahen perubahan ni aturan na dob dong ase ulang mangambati hadearon ni pargoluhon ni Kuria (GKPS).

Romban hujin ma ase bani ‘Nota Pengantar’ on, hira padashon perubahan ni aturan do, ai pe perubahan na tarhumbanggal do, na bahat mangkorhon perubahan ni aturan ronsi pandalankononni holi.

Paima na patongah parubahan-parubahan nidokan in, dear do homa palobei ipadas hanami pangarusion ni Panitia Pusat pasal susunan ni aturan (tertulis) banta i GKPS.

Tang bona ni aturan ai ma ni igoran hita Tata Gereja, na ihaporsayai hita marbona janah maronjolan hu bani Hata ni Naibata na tarsurat bani Bibel. Ai ma ase bona-banani do hansa bani Tata Gereja in.

Marbona hun Tata Gereja in ma aturan na legannari i GKPS, ai ma songon Peraturan Rumah Tangga (PRT), Peraturan Pelayanan Ibadah, Peraturan Sakramen di GKPS, Peraturan Perkawinan di GKPS, Ruhut Paminsangon di GKPS (Peraturan Siasat Gereja), Peraturan Penguburan di GKPS, Peraturan Penatalayanan Harta Kekayaan GKPS, pnl.


2. Piga-piga perubahan na tar humbanggal


a. Tujuan

Tujuan iubah gabe: GKPS bertujuan mewujudnyatakan kehendak Allah bagi manusia dan ciptaan lainnya (TG Pasal 5; Pasal 4 hinan). Ninuhur marhitei rumusan na baru on, roh bolagni hinamhamni, janah boi ma in hira ‘visi’ nidokan i GKPS.


b. Tugas dan Tanggungjawab Gereja


Tugas pakon tanggungjawab ni GKPS (Bab V hinan) ipadomu bani Bab III (Panggilan dan Suruhan Gereja, na bani Bab IV hinan). Marhiteihon sonai, lambin taridah na orod bani Panggilan dan Suruhan (Padal 6) ai do irumushon Tugas pakon Tanggungjawab ni gereja (Pasal 7).

Lanjar ipabolag ma homa tugas dan tanggungjawab ai marhitei na manambahkon piga-piga; deba ma ai songon: Menjalin kerjasama secara terbuka dengan Gereja-gereja...; Mencerdaskan dan menyejahterakan warga gereja dan masyarakat serta mewujudkan Keadilan, Perdamaian dan Keutuhan Ciptaan (KPKC); Membina hubungan yang harmonis, dinamis dan dialogis dengan semua golongan dan atau kelompok masyarakat Indonesia yang majemuk; Melestarikan budaya Simalungun dalam terang Firman Tuhan; Turut melestarikan Pancasila dan Undang-Undang Dasar 1945.

c. Guru Sekolah Minggu pe Jabatan Pelayan Gerejawi ma


Anggo na dob in, pitah Pandita, Penginji, Sintua pakon Syamas do goranan ni Pelayan i GKPS; hunjon hujanan sihol ma ase Guru Sekolah Minggu pe dihut ma bani goranan ni Jabatan Pelayan Gerejawi. (Pasal 9 ayat (1); Pasal 11 hinan). Ai ma halani na tiap minggu do sidea mangidangi Sekolah Minggu, ai ma mangajari pakon mambobahon kebaktian. In homa, ase lambin ihargahon Kuria pangidangion hu bani dakdanak pakon remaja.

Hansi pe Jabatan Pelayan ma Guru Sekolah Minggu, anggo Anggota ni Majelis Jemaat hot do Sintua, Syamas pakon Pandita/Penginjil na pagori ni Kuria ni Jemaat in, lang dihut Guru Sekolah Minggu. Ai naniangkat ni Majelis Jemaat do Guru Sekolah Minggu in, sedo napinilih ni Sinode Jemaat.

d. Bentuk / Wujud Persekutuan

Bentuk persekutuan (Bab VII hinan) iubah gabe Wujud Persekutuan (gabe Bab VI).

Parubahan on lang pitah panggoranionni tumang, tapi dihut pakon pangarusionni ai ma gabe: Persekutuan GKPS terwujud dalam Jemaat-jemaat ,(Pasal 10). Bani Pasal 2 domma ihatahon GKPS adalah persekutuan... Persekutuan nidokan ai ma terwujud dalam Jemaat-Jemaat.

Lanjar iondolhon ma homa Beberapa Jemaat bersekutu dalam satu Resort (Pasal 11); jadi, Jemaat-Jemaat do bersekutu sa Resort, sedo pagori ni Jemaat.

Sadalan hujai ma homa, Seluruh Jemaat bersekutu dalam GKPS (Pasal 12).

Marhiteihon perubahan rumusan pakon pangarusion sisonin, isurahon hita ase Jemaat do basis ni persekutuan GKPS. Isurahon ase i Jemaat do hinagok ni pangkorjahonon bani tugas pakon tanggungjawab ni gereja na marbona humbani Suruhan dan Panggilan Gereja.

Domma namin sonai hinan isurahon GKPS ibagas Tata Gereja 1974, 1988, 1999. Tapi naidah bani pargoluhon ni Kuria, lape jumpah sonai. Gariada songon na paimahon suruh do Kuria, ai ma suruh hun Resort atap hun Pimpinan Pusat. Hira songon susunan organisasi hun ‘babou’ hu ‘toruh’, lang gok bani Kuria pasaudkon Suruhan dan Panggilan Gereja.

Marbona humbani pangarusion na lambin roh tangkas ni in ma, ididah Panitia Pusat na maningon paubahon ma aturan na legannari ase sadalan janah ase lambin pasaudhon Jemaat do tang basis ni persekutuan GKPS, i Jemaat do hinagok pakon hasasaud ni tugas pakon tanggungjawab ni gereja.

Humbani buei na ipaubah romban hu bani pangarusion pasal Jemaat in, deba ma ai:

d.1. Gok bani Jemaat do manranggihon pakon mangkorjahon tugas pakon kewajiban ni GKPS na iaturhon bani Pasal 7; ai ma marhitei rapot ni pagori ni Kuria na igoran hita Sinode Jemaat (TG Pasal 13 pakon 15; PRT Pasal 21).

d.2. Kepengurusan ni Jemaat, ai ma Majelis Jemaat, martanggungjawab hu bani Sinode Jemaat. Lang be hu Pengurus Resort pertanggungjawaban ni Majelis Jemaat; pitah laporan mando hu bani Pengurus Resort. (Pasal 22 ayat (2)).

d.3. Romban hujai ma homa ase Jemaat ma pajongjonghon Seksi pakon Badan na iahap Jemaat in porlu laho pasaudhon tugas dan kewajiban ni GKPS i Jemaat ni bei. Seksi atap Badan na pinajongjong ni Jemaat in martanggungjawab hu bani na pajongjonghonsi, ai ma hu bani Jemaat marhitei Majelis Jemaat. (TG Pasal 24; PRT Pasal 58).

d.4. Jemaat-Jemaat do bersekutu sa Resort. Hataridahan ni hasadaon sa Resort ai, ai ma marhitei na dong Sinode Resort. I Sinode Resort ma iranggihon sihorjaonkon rup ni Kuria sa Resort ai. Sinode Resort ma mamilih ronsi mangangkat Pengurus Resort (AD Pasal 13 pakon 16; PRT Pasal 27). Anjaha Pengurus Resort matanggungjawab hu bani na mangangkatsi, ai ma hu Sinode Resort. Pitah laporan mando hu Pimpinan sa GKPS, lang be laporan pertanggungjawaban (PRT Pasal 28).

Badan atap Seksi na dos i Kuria-Kuria sa Resort do mambahen Badan atap Seksi i Resort anggo isatujui Sinode Resort, janah Badan atap Seksi in martanggunjawab hu bani Pengurus Resort. Sobali Badan na marbona hun Jemaat-Jemaat ai, boi do homa Pengurus Resort pajongjonghon badan na iporluhon atas persetujuan Sinode Resort.

d.5. Jemaat-Jemaat do bersekutu sa GKPS (TG Pasal 12; PRT Pasal 11). Hataridahan ni hasadaon sa GKPS ai, ai ma marhitei na dong Sinode Bolon, na manranggihon horja sa GKPS, janah na mangangkat pimpinan kepengurusan sa GKPS (TG Pasal 17, Pasal 23).

Romban hujin ma homa ase goran ni pimpinan kepengursan sa GKPS iubah gabe Pimpinan GKPS (TG Pasal 20 pakon 23; PRT Pasal 50), lang be Pimpinan Pusat (deba ma ai homa ase ulang songon kepengurusan na martingkat hun ‘pusat’, hape Jemaat do basis ni persekutuan sa GKPS ai).

Janah Seksi atap Badan na dos i Kuria-Kuria na dob dong sa Resort do bersekutu ase dong Seksi atap Badan sa GKPS. Sobali Seksi atap Badan na bersekutu ai, boi do homa GKPS pajongjonghon Seski atap Badan na iporluhon ni Pimpinan GKPS, tapi dob dong persetujuan Sinode Bolon.

d.6. Sadalan hujin ma ase sasintongni 3 do hansa na margoran ‘Sidang-sidang’ i GKPS, ai ma Sinode Jemaat (sidang ni Anggota Sidi GKPS), Sinode Resort (sidang ni Pelayan Sintua, Syamas, Pandita pakon Penginjil ni / na martugas i Jemaat-Jemaat sa Resort ai) pakon Sinode Bolon (sidang ni Perutusan Pandita, Perutusan Penginjil, Perutusan (Sintua/Syamas) Resort, itambah perutusan ni Pemuda.

d.7. Hansi pe 3 do hansa ‘Sidang-Sidang’, naidah porlu do dong ‘Sidang’ sobali na tolu in (Pasal 14).

Sada ma ai: Majelis Gereja na sahira mandataris (pemegang kuasa) ni Sinode Bolon, halani 3 hali do hansa Sinode Bolon marsidang ibagas sada periode.

Sadanari ai ma Majelis Pendeta na martugas mambere partimbangan teologia hu bani Pimpinan GKPS pakon hu bani Sinode Bolon.

Dong do usul ase ibahen homa Sidang/Majelis Penginjil, tapi naidah tugasni pitah patoguhkon hasadaon ni Penginjil do hansa, lang dong tarbere tugas na ‘mengikat’ sa GKPS songon tugas ni Majelis Pendeta ai. Ai ma mambahen lang pala dong Sidang/Majelis Penginjil (songon na tarsurat bani Pasal 71 PRT 1999). Hansi pe sonai dong do rapat Penginjil, deba ma ai na martugas laho mamilih Perutusan Penginjil Anggota Sinode Bolon (Pasal 41 PRT).

d.8. Sadokah ni on (mamungkah hun TG 1974) lang be dong Sinode Distrik, hansi pe dong do tong goran ‘Distrik’, ai ma goran ni wilayah koordinasi ni piga-piga Resort (TG 1999 Pasal 10). Halani ninuhur lang pala dong Sinode Distrik (pakon Kepengurusan Distrik), ase ulang manambahi jenjang persekutuan ni pagori GKPS na lobih otik humbani 200.000 jiwa. Janah tugas ni Praeses pe sadokah ni on ai ma pembantu ni Pimpinan Pusat do (TG 1999 Pasal 23). Halani ai ma ase lang be ipakei goran ‘Distrik’ sonai goran ‘Praeses’, sungkup ma igoran ‘Wilayah’ pakon ‘Koordinator Wilayah’.

Halani ai lang be homa Sinode Bolon na mamilih Koordinator Wilayah ai, tapi Pimpinan GKPS ma. Hu bani na mangangkatsi ma Koordinator Wilayah matanggungjawab, ai ma Pimpinan GKPS. Lang be songon sadokah ni on, Sinode Bolon do memilih/mangangkat, hape bertanggungjawab hu bani Pimpinan Pusat.

Hira sonai do homa Ketua Seksi atap Badan, na martanggunjawab hu bani Kepengurusan (Jemaat/Resort/GKPS), lang be Anggota Sinode, janah Pengurus ni Badan i persekutuan sa GKPS lang be boi irangkap pakon Anggota Majelis Gereja.

e. Palegan-legan do Jabatan Pelayan GKPS

Na dob in ai, hira dos do tugas ni ganup Jabatan Pelayan GKPS (PRT 1999 Pasal 13 hinan). Ninuhur porlu do taridah na palegan-legan do Jabatan Pelayan ai. Domu hujai, sobali isobut tugas na dos (bani PRT Pasal 12 ayat (2)), taridah ma homa hinaleganni marhitei na manobut hinalegan ni tugas ni tiap jabatan Pelayan. Hinalegan ni tugas ai, isobut bani Pasal 13 ayat (4) (Pandita); bani Pasal 14 ayat (3) (Penginjil); isobut bani Pasal 16 ayat (3) (Sintua); isobut bani Pasal 17 ayat (5) (Syamas); isobut bani Pasal 18 ayat (3) (Guru Sekolah Minggu).

Halani ai ma homa ase Syamas lang be calon Sintua songon na dob in ai. Boi do na dob atap na sanggah Syamas ipilih gabe Sintua, tapi boi do homa na lang ongga Syamas. (PRT Pasal 17 ayat (1)).

Syamas Ipilih anjaha iangkat untuk sada periode, tapi boi do ipilih use age pe domma lobih dua periode. Hansa, periode ni Syamas ai ipungkah sanggah pamilihanni, na ipamasa dob pemilihan ni Pimpinan Majelis Jemaat (PRT Pasal 19 ayat (3)). (Sadalan hujai ma homa ase dob pemilihan Pimpinan Majelis Jemaat 2010 do ase maronti periode ni Syamas na dong sonari) (Pasal 71 ayat (2)).

f. Dong ma Pandita Jemaat

Naidah panorangni ma itempathon Pandita bani Jemaat. Halani ai, sobali Pendeta yang diserahi tugas mengkoordinasikan penggembalaan dan pelayanan di suatu Resort disebut Pendeta Resort, dong ma Pendeta yang diserahi tugas penggembalaan dan pelayanan di suatu Jemaat disebut Pendeta Jemaat. (PRT Pasal 13 ayat (5) pakon ayat (6).

g. Dong ma Wakil Ketua Pengurus Resort

Tong do Pandita Resort na gabe Ketua Pengurus Resort ‘karena jabatannya’. Tapi ibahen ma homa Wakil Ketua Pengurus Resort na ipilih ni Sinode Resort songon Pengurus Resort na legannari ai. Janah bani Tata Kerja na maningon bahenon ni Pengurus Resort, isobut ma ia Ketua Pengurus Resort bertugas untuk hal-hal yang bersifat teologis; Wakil Ketua bertugas untuk hal-hal yang bersifat organisasi dan administrasi.(PRT Pasal 30).

h. Majelis Pendeta

Ganup Pandita ni GKPS do Anggota ni Majelis Pendeta, Tapi deba ma ai na Anggota Biasa, ai ma na martugas aktip pakon na martugas i Lembaga Gerejawi, debanari Anggota Luar Biasa, ai ma na dob pensiun pakon na martugas i lembaga non gerejawi (TG Pasal 32).

Ibagas na mandalanhon tugasni, bahenon ni Majelis Pendeta ma Komisi Teologi pakon Komisi na legannari na iporluhon. Janah iadonghon ma homa Badan Kehormatan Majelis Pendeta GKPS (PRT Pasal 34)

Majelis Pendeta do mamilih Ketuani, tapi lang boi merangkap Ephorus atap Sekretaris Jenderal. (Anjaha Ketua Majelis Pendeta lang otomatis gabe Anggota Majelis Gereja).

i. Anggota Sinode Bolon ai ma Perutusan

Anggo na dob in ganup Pandita do Anggota ni Sinode Bolon, dihut homa Ketua-Ketua Umum ni Badan pakon Seksi, janah na hun Resort do hansa na igoran perutusan, ninuhur iubah ma ai marhitei na mambahen Perutusan ma Anggota ni Sinode Bolon (PRT Pasal 41), ai ma:

i.1. Perutusan Pendeta, ai ma semua Anggota Biasa Majelis Pendeta GKPS yang telah bertugas aktif sebagai Pendeta GKPS sekurang-kurangnya selama 8 (delapan) tahun;

i.2. Perutusan Resort, ai ma Sintua atap Syamas 1 (satu) orang dari tiap Resort yang beranggotakan sampai dengan 3000 (tigaribu) jiwa dan 2 (dua) orang dari tiap Resort yang beranggotakan lebih dari 3000 (tigaribu) jiwa napinilih ni Sinode Resort;

i.3. Perutusan Penginjil, ai ma 10 (sepuluh) orang yang dipilih oleh Penginjil pada waktu rapat Penginjil, dari antara Penginjil GKPS yang telah bertugas aktip sebagai Penginjil GKPS sekurang-kurangnya selama 8 (delapan) tahun;

i.4. Perutusan Pemuda, ai ma 10 (sepuluh) orang yang dipilih oleh dan dari peserta rapat pimpinan lengkap Pemuda se-GKPS dengan ketentuan harus ada perwakilan setiap wilayah.

Marhiteihon ni na sonai ai, sobali perutusan Pemuda, na dob hundokah marjabatan Pelayan i GKPS do Anggota ni Sinode Bolon, ai ma Pandita, Sintua barang Syamas (paramangon atap parinangon), pakon Penginjil.

Ipadihut Perutusan Pemuda, halani hira sidea in ma na lape terwakili marhitei jabatan Pelayan Pandita, Penginjil, Sintua pakon Syamas.

Dihut ma homa marhitei na mangubah gabe Perutusan ma Anggota Sinode Bolon, gendo ulang bahattu bilangan ni Anggota Sinode Bolon, gendo effektip rapotni. (Bilangan ni Anggota Sinode Bolon 2005 bahatni .... halak; dihut ma ijai ganup Pandita, ibagas ai ma na baru pe marhorja i GKPS; marhitei perubahan in, tar 200 hu 300 halak mando Anggota Sinode Bolon).

j. Gabe mulak ma use 3 hali marSinode Bolon ibagas sada periode.

Naidah maranggoutu ma 2 hali hansa Sinode Bolon ibagas saperiode, ai ma bani bona ni periode (tahun parlobei, 2005), dob ai holang 2 tahun bolon (2006 pakon 2007). Sidang na paduahon anjaha parpudi ai ma 2008.

Dob iorui bilangan ni Anggota Sinode Bolon, ninuhur boi ma iulakkon songon Sinode Bolon periode 1975-1980, ai ma 3 hali ibagas sada periode (ai ma 1-2-2).

k. Hira Perutusan pinilih ni Sinode Bolon ma homa Anggota ni Majelis Gereja

Halani ‘pemegang kuasa ni Sinode Bolon’ do Majelis Gereja, hira perutusan ni Sinode Bolon ma homa na gabe Anggota ni Majelis Gereja, bahatni 28 halak (anggo tong 7 Wilayah Koordinasi), ai ma (PRT Pasal 47):

k.1. 10 (sepuluh) orang Pendeta dengan ketentuan sekurang-kurangnya 3 (tiga) orang yang terpilih adalah perempuan, yang dipilih oleh Sinode Bolon dari antara 20 (duapuluh) orang yang diajukan oleh anggota Sinode Bolon perutusan Pendeta;

k.2. 2 (dua) orang yang dipilih dan ditetapkan oleh Sinode Bolon dari antara 4 (empat) orang calon yang diajukan oleh anggota Sinode Bolon Perutusan Resort setiap wilayah koordinasi;

k.3. 2 (dua) orang Penginjil yang dipilih dan ditetapkan oleh Sinode Bolon dari antara 4 (empat) orang calon yang diajukan oleh anggota Sinode Bolon perutusan Penginjil;

k.4. 2 (dua) orang Pemuda yang dipilih dan ditetapkan oleh Sinode Bolon dari antara 4 (empat) orang calon yang diajukan oleh anggota Sinode Bolon perutusan Pemuda.

Halani na hira perutusan ni Anggota Sinode Bolon do, lang be otomatis Ketua Majelis Pandita pakon Koordinator Wilayah (na igoran Praeses hinan) gabe Anggota Majelis Gereja, anjaha lang be dong Anggota Majelis Gereja na lang humbani Anggota Sinode Bolon (na igoran sadokah ni on ‘Anggota Majelis Gereja PRT’.

Ibahen ma homa aturan ase ulan dihut gabe Anggota Majelis Gereja ganup ‘unsur kepengurusan’ na langsung martanggungjawab hu bani Pimpinan GKPS, songon Koordinator Wilayah, Kepala Departemen dan Kepala Biro, Pengurus Seksi GKPS, Pengurus Badan GKPS dan Kepala Unit-unitnya. (PRT Pasal 47 ayat (2)).

l. Pimpinan GKPS ipilih hun bani nanicalonkon ni Anggota Sinode Bolon Perutusan Pandita.

Iubah ma homa cara pemilihan Pimpinan GKPS. Ai ma: palobei ipilih Anggota Sinode Bolon Perutusan Pandita ma calon Ephorus (3 goran) pakon calon Sekretaris Jenderal (3 goran); calon in ma ipapilihkon hu bani ganup Anggota Sinode Bolon. (PRT Pasal 54 pakon Pasal 55).

m. Peninjauan Tata Gereja lang be maningon sahali sapuluh tahun.

Dob naidah hira lang pala humbanggal parubahan marhitei peninjauan na sahali sapuluh tahun, ai ma peninjauan tahun 1988 pakon peninjauan tahun 1999 (TG 1999 Pasal 40), ninuhur lang pala be maningon itinjau sahali sapuluh tahun. Na mararti do ai, boi itinjau age sandihari, lang pala paimaon 10 tahun, lang pala homa maningon tinjauon sahali sapuluh tahun.


3. Peraturan Peralihan

Ibagas pingkiran ni Panitia Pusat, tanggal 1 Januari 2010 pe marlaku Tata Gereja pakon Peraturan Rumah Tangga hasil peninjauan/perubahan on, hansi pe domma iputushon bani Sinode Bolon 2008.

Halani ai, bani Peraturan Peralihan itontuhon ma ase Semua kepengurusan berdasarkan Tata Gereja dan atau Peraturan Rumah Tangga yang ditetapkan oleh Sinode Bolon tahun 1999, tetap berlaku hingga diadakan pemilihan kepengurusan berdasarkan peraturan ini; anjaha ase Jabatan Syamas periode 2005-2010 berakhir pada saat pemilihan Syamas diadakan menurut ketentuan peraturan ini. (PRT Pasal 71)

4. Pangujungini

Marhitei Nota Pengantar on domma napadas sonaha pangkorjahonon ni Panitia Pusat, janah napadas piga-piga aturan na ipaubah, hasil ni peninjauan Tata Gereja pakon Peraturan Rumah Tangga na dong sonari, irik piga-piga pingkiran na gabe alasan mase ibahen parubahan ai.

Na arusi hinan do na mahol do mambaen penjelasan ni aturan na bani konsep Tata Gereja pakon Peraturan Rumah Tangga on. Halani ai, pori ni pe napatongah piga-piga penjelasan marhitei Nota Pengantar on, lang na mangkatahon ase ai ma sijoloman gabe penjelasan ‘resmi’ ni konsep Tata Gereja pakon Peraturan Rumah Tangga in. Tapi sibar ‘pengantar’ni do hansa on. Anggo penjelasanni maningon ibasa do iulakkon na dob isuratkon bani konsep Tata Gereja pakon Peraturan Rumah Tangga on. Lang na laho manlobihi, lang na laho manghurangi na dob isuratkon bani konsep in.

Dear do homa sobutonnami ijon, na dob marbois gogoh do Panitia Pusat mandobhon konsep on, dihut ma ijai marbois gogoh manatap pargoluhon ni Kuria i GKPS na bani bagei ianan/huta sadokah ni on, marbois gogoh manatap hu lobeian ni ari on gendo lambin roh dearni.

Hansi pe sonai, maningon hatahononnami do, ia in ma na tarpatupa Panitia Pusat, pangarapannami in ma ihamalashon hita, janah rap padearhon ma hita ia pori dong pe na hurang.

Diatei tupa ma, Tuhan.

Sonai ma.

Saturday, July 21, 2007

MAR-KURIA (13)

Parhorja

Panohuon, ipanayatkon dayok

Sanggah mamungkahkon Kuria (GKPS) Bandung ma homa ijia hupungkahkon horja panohuon hu pagori ni Kuria. Panohuon in ma deba horja pangidangion (pelayanan) ni Parhorja Kuria. Pdt. AHP Girsang ondi ma na ringgas mambaen panohuon, manrohi rumah ni pagori. Gabe usihan ma ai hu bennami Parhorja

Bani sada panorang, tarojur ma uhurnami (ahu pakon Inang-i-rumahku) manohu pagori na marianan i komplek ni tentara i Jl Gatot Subroto, humpit suah ni Kota Bandung. Ai pagori ni tentara do sidea. Lang hudingat be aha morga ni bapa sonai age inang na tinohunami on. Na hudingat, itohu hanami sidea halani sihol ni uhurnami mambotoh sonaha do kabar ni sidea. Somalni gati do roh marminggu, hape panorang parpudi on hundokah ma lang mulgap.

Marlereng do hanami manrohi rumah ni sidea on. Ijia lape piga angkot. Bahatan do halak marbeca ijia anggo lang dong motorni (mobil) . Anggo marbeca hanami, sobali ongkos na maningon dong, laho mulak pe holi haru ma marbeca, ai manangkog do dalan. Ai ma ase marlerang hanami. Ai anggo marlereng, lang pala loja dompak suah. Mulakni pe boi mardalan anggo parah ma manangkog.

Sonin das hanami i rumah ni sitohuonnami on, malas tumang ma uhur ni Inang na nirohannami on manjalo parrohnami. Bapa tudu do lang i rumah halani sanggah horinni gakni martugas.

“Halani na so marminggu ai ma gakni hanami, tene, ase roh nasiam,” nini Inang nirohannami on tawa.

“Lang halani ai. Na marsihol-sihol do. Ase nabotoh atap na horas-horas do nasiam, ai tarhundokah ma hita lang pajumpah,” ningku ma mambalosi.

Dob iarahkon hanami hundul hu rumah, ididah hanami na mesek tumang do uhurni manjalo parrohnami on. Hudingat, rattip ma hanami marbuali, hansi pe lang sai hudingat be aha na ibualhonnami ia. Na hudingat tangkas, lang ilopas hanami mulak anggo lang palobei mangan. Hasomalan i huta ni halak Simalungun do ibahen manjalo parrohnami on. Ai ma ase dong do gulei dayok attup ni indahannami on. Lang ibotoh hanami sonaha pardong ni gulei dayok on. Tapi, hira na ipanayatkon dayok do parrohnami on, songon na somal i huta ni halak Simalungun.

Sanggah mamuhun mulak ma hanami, ipagolomkon Inang nirohannami on pe homa duit bani Inang-i-rumahku, nini ase dong mamboli siluahnami bani dakdanak i rumah.

Borat tumang do namin uhurnami manjalo duit napinagolomkon ni on. Tapi halani huidah tongon do halani banggal ni uhur ni do bani parrohnami on, huundukkon ma bani Inang-i-rumah ase ijalo banggal ni uhur ni on.

Sanggah laho mulak hanami, lang sai iahaphon hanami be loja ni na mandalani dalan na manangkog marayak rumahnami dohorhon Simpang Dago-Siliwangi, angkap malas ni uhurnami mangidah na malas tumang do hape uhur ni pagori ni Kuria anggo itohu Parhorja.

Hunjin ma homa dapot uhurhu, panohuon ma hape deba horja pangidangion na iarapkon pagori hun bani Parhorja ni Kuria. Marhitei panohuon do napataridahkon tongon ma sisada parsaoran do Kuria in, parsaoran na mapansing nidokan. Si sada parsaoran marhitei parmingguan (marhasadaon i lobei ni Naibata, marhasadaon mamuji Naibata marhitei doding, marhasadaon marhitei na riap mansopothon dousa, riap manaksihon hata haporsayaon, marhasadaon manjalo Hata ni Naibata marhitei Epistel pakon Ambilan). Sonai homa age marhitei partonggoan marrumah-rumah pe, hataridahan ni hasadaon do deba ai, lang pitah na manjalo Hata ni Naibata hansa partonggoan in.

Panohuan pe, ai ma marhitei na marsitandangan pakon pagori sonai samah Parhorja, boi do homa ibahen mangagouhon bagei parjungilan sonai age partinggilan na hotop mangambati hasadaon ni Kuria si sada parsaoran nidokan.

Sonai ma ijia santorap i Kuria pamungkah i Bandung. Tarbogei ahu ma dong sahap-sahap na mangkatahon na laho lang gan roh sahalak Sintuanami hu Horja Banggal Na Pansing na laho sipamasaon ni Kuria. Gan halani dong na hait pangahapni halani sahap ni Porhanger. Halani ahu do Porhanger, gan halani ahu ma mambahen na laho sundat on ia roh mar-Horja Banggal Na Pansing.

Hudingati do namin, tapi lalab do lang dapot ahu aha na hubahen atap na huluarhon na mambahen borit uhurni bakku. Tapi halani domma dong sahap-sahap sonai, huriahkon ma bani Inang-i-rumah ase martandang hanami hu rumah ni Sintua on paima masa Horja Banggal Na Pansing na dob iranggihon on.

Bani na sadari, saud ma roh hanami tapang martandang hu rumah ni Sintua on. Sonin hanami das, mintor ididah hanami ma. sonin ma molos ni uhurni manjalo parrohnami on. Mintor iarahkon do hu rumah. Janah rattip do parbulannami. Domma huranggihon hinan i bagas uhurhu, lang anjai sungkunonku aha do na mambahen dong borit ni uhurni hu bakku. Legan ma anggo ia na tarsingat. Domma hupasirsir uhurhu ase marsuhutan ahu gendo marpanganju ia pori dong lepakhu.

Dob dokah hanami na marbuali on, deba ma ai martaringat pasal parngitni na mangaldung gambiri ahu hun huta Sinundol, dohorhon Bahpasunsang - ai par Bahpasunsang do Sintuanami on – lalab do otik pe lang tarsingat ia na dong borit ni uhurni hu bakku. Janah huinteihon ma, pori dong hinan pe borit ni uhurni hu bakku, domma sabou ai marhitei parrohnami on. Halani ai, managam laho mulak ma hanami, ai laho golap ni ari ma.

“Ia, lang sonai da,” nini Sintua on ma bennami. “Lang bulih nasiam mulak hun rumahta on anggo lang palobei mangan. Domma mardahan Inangnami. Palobei mangan do ase mulak nasiam.”

Saud do palobei rap mangan hanami ase boi mulak. Sanggah na manlangkahkon na mulak on ma hanami, nini Sintua on ma paingkathon hanami:”Horja Banggal Na Pansing hape hita minggu na roh on, tene.”

“Ai ma da,” ningku marbalos, irik hununut manlangkah laho mulak.

“Roh pe hanami. Sai daoh ma abat-abat,” nini.

Bani minggu ni in, roh do tongon sidea tapang mandihuti Horja Banggal Na Pansing. Malas uhur, marhitei na marsitandangan boi do hape sabou pori na dong hinan pe borit ni uhur.

Dob pindah hanami hu Medan (1972), pajumpah do use ahu pakon Sintuanami on. Ai ma sanggah Porhanger ia i Kuria (GKPS) Padang Bulan. Tawa bei do hanami na pajumpah on. Na dingat ma ge sonaha hanami mamungkahkon dong Kuria (GKPS) i Bandung.

Tarsingat pasal horja panohuon in, bahat podah na ibere hu bani Parhorja sanggah Sermon ni Parhorja barang sanggah kursus-kursus na iadonghon Kuria hu bani Parhorja. Age bani bagei buku sibasaon ni Parhorja pe bahat do podah pasal horja panohuon. Marhitei Sinode Bolon ni GKPS pe ongga do iondolhon hinaporlu ni panohuon in. Pala do ionjapkon ase ganup Parhorja dong bei juma tangananni marmahani piga-piga pagori ni Kuria, janah siranggihon ni Kuria ma ai bani Rencana Kerja (Tahunan) ni Kuria.

Dihut do ipodahkon ase sanggah panohuon in bahatan ipakei Parhorja pinggolni manangihon holsoh ni Pagori. Janah nihurhu pasal in ma na hotop lolei Parhorja. Ai otikan do use panorang ipakei Parhorja mambogei holsoh ni Pagori marimbang panorang na ipakei Parhorja padashon sahapni – dihut ma ijai padashon Hata ni Naibata – gariada hotop lang tarhorom Parhorja papuaskon dirini sandiri marhitei mansahapkon pasal dirini sandiri. Ai ma ase ra do otik pe lang dapot Parhorja na manohu on sonaha do barita ni natinohu ni on.

Pasal na marbanggal ni uhur Pagori hu bani Parhorja na manohu, ai ma na ipagolomkon pagori na tinohu duit hu bani Parhorja na roh manohusi, songon na dob huturi-turihon nongkan na ongga hujalohon ijia sanggah na manohu Pagori hanami i Bandung, dong dua pangkorhonni bani hadirionku. Hujalohon ai ijia halani tangkas huidah angkap banggal ni uhurni do manjalo parrohnami on. Nini namatua i Simalungun, boritan do gan mulak mambere ase mulak mangindo. Ai ma ase hujalo do. Tapi balik ni ai ma homa, lambin manat ma ahu padalanhon horja panohuon. Ulang ma namin sompat huparsidalian horja panohuon in hape na huparleilei ase dapotan banggal ni uhur do, atap hinaotikni ase ‘sipujion’. Pangkei ma mangagak ahu ibagas uhurhu sonaha ase ulang mangkarui barang mamborati sitohuon on use horja panohuonhin.

Dob pindah hanami hu Kuria (GKPS) Jl Sudirman Pematang Siantar, sonai age dob pindah use hu Medan, hira lang be huahapkon nolihku horja panohuon in. Ai buei do hanami Parhorja. Domma dong bei nolih ni Parhorja i tiap Sektor ni Kuria. In homa, huidah ra ma bahatan Pagori in na mangahapkon mamboratisi pori roh ahu manohusi. Ai ijia, lang ope piga na Sarjana Hukum songon ahu. Beteng tumang ma ididah sidea anggo domma Sarjana Hukum. Borat ma uhurni anggo maningon Sarjana Hukum mambahen panohuon hu bani. Sonai do age dob i Medan hanami. Na beteng ma nini uhur ni simbuei anggo domma Anggota DPRD. Halani ai huhorom ma diringku mangkorjahon panohuon.

Tapi, sibar na tarbahen ahu, hupala-palai do roh anggo dong horja-horja ni Pagori, horja malas ni uhur age horja na mardomu hu bani pusok ni uhur. Ai hira panohuon do homa ai. Diatei ma homa, sai marharinggason do Inang-i-rumahnami manrohi horja-horja in pori pe lang tarbahen ahu rap roh pakonsi. Ai domma lambin roh bueini horjaku dob na Anggota DPRD, tambah ope halani dihut do homa ahu Pengurus ni GOLKAR pakon piga-piga organisasi na legannari i tingkat Provinsi Sumatera Utara.

Hotop do songon na marhutuk Inang-i-rumahnami halani na hotop ai ma lang tapang hanami manrohi horja-horja ni Pagori. Ningku ma mangalumi uhurni:”Mangihutkon adat ni Simalungun da, anggo domma roh ijin inang, na dob gok ma parroh ai hansi pe lang tapang pakon bapa. Ai ma ase bani adat Simalungun, tunggungan do inang ase bapa. Pori pe lang ijin bapa, boi do ipadalan inang horja paradaton. Ai inang do manurduk demban age manurduk sipanganon. Inang do homa padalanhon hiou pori na manghioui ondi. Tapi pori bapa hansa roh, lang dihut inang, haru ma, ai lang boi bapa manlahoi ai ganup. Maningon inang do.”

Nini Inang-i-rumahnami ma marbalos:”Domma hubotoh na laho sonai do balosmu.” Dob ai nini ma use mungut:”Ben lang ham do, lalab mambalosi sungkun-sungkun ni halak hansa diri. Ai sai buei na manungkun ‘ija bapa?’, ‘huja bapa?’.”

Ningku ma use nanget, janah sengeh:”Sidalian ni halak do ai laho manisei ham. Malas ni uhur do ai anggo sisei pe halak bendiri.”

Tapi ibagas uhurhu, huparhatongon do na lambin roh lansei ahu mandalanhon horja panohuon in. Hape Porhorja ni Kuria do ahu. Gabe dihut ma ai deba paruntulon ni Parhorja ni Kuria anggo lambin roh bahat ni ma horja ijamah i loulouan ni maujana (masyarakat). Sobali na roh hurangni panorangni dompak horja i Kuria, roh hurangni ma homa idalankon horja parmahanion dompak pagori ni Kuria. Gariada, dihut ma homa use ia siparmahanon ni Kuria.

Sonai ma santorap, sanggah hahontusanni horjaku i maujana tingkat Sumatera Utara (pakon tingkat nasional tene) tarlobih marayak Pemilu, roh ma telepon ni Ephorus Pdt. A. Munthe hu bakku. “Ija do parmanganan na sodap i Medan on, Sintuanami. Bobai ham lobei ahu, sihol rap mangan ahu pakon ham,” nini sompong. Sompong do ai huahapkon, halani ai pe ongga iarahkon au mangan i restoran. Mintor podas do dapot uhurhu, na dong do na sihol sahaphononni hu bakku, ipardua-duahon.

Dob hupatugah ianan parmanganan na dearhonsi (bani Ephorus), ai ma i rumah makan ‘Jenar’ i Jl Gatot Subroto, restoran ni hasomanku Anggota DPRD, marpadan ma hanami ase pajumpah ijai hanami.

Lang piga dokah dob das ahu i restoran on, huidah ma ia roh. Ijabat tangani ma ahu, irik sirom tong bohini. Hubobai ma ia hu Lantai-II ni restoran on, ai ijai lang pala bahat jolma. Sanggah mangan hanami, marhujai hujon do na ibualhon hanami. Lape dapot ahu aha na sihol pardua-duahononni on hu bakku. Sonin salosei hanami na mangan on, mintor idilo ma Pelayan ase roh mamboan bon ni napinangannami on. Irik ihatahon ma hu bakku:”Santorap on ahu do manggalar, halani ahu do mangarahkon ham mangan.” Ipoluk ma hunsangni mambuat duit ase dong bereonkonni bani Pelayan nongkan. “Iagan ham do gakni na lang dong duit ni Ephorus,” nini marhuria hu bakku. “Dong do. Tapi ra bahatan do duitmu,” nini, itawahon. Mago-mago sip mando ahu, halani tarpaima-ima do ahu, songon na ngolngolan paimahon aha do na laho pardua-duahononni hu bakku, hape songon na manrantam laho mulak ma ia.

Sanggah jolom ia tasni manrantam laho mulak, nini ma hu bakku:”Dob das holi ham i rumah, basa ham ma holi Hata ni Naibata na tarsurat bani ayat na husurathon on,” nini, irik manuratkon ayat nidokan ni on, iondoshon bakku. Sanggah marjabat tangan hanami halani laho misir ma ia, nini ma use:”Das do bani pinggolhu bagei ni sahap ni jolma na so patut tangaronkon pasal ham. Halani ai, basa ham ham holi Hata ni Naibata bani ayat na husuratkon in,” nini, irik ilangkahkon langkahni laho mulak.

Soppat do lobei jonong ahu paingkathonsi manadingkon restoran on, jolom bani hortas panuratanni nongkan. Dob daoh ia, tarjolma ma use ahu. Mangapian ma ahu bani pandalankonni bani horja panohuon ni in, atap pe horja parmahanion ni in. Lang pala dong podahni, lang isompatkon mangambilani ahu. Lang homa pala ipatangkas atap na sonaha ma tongon baloshu pasal sahap-sahap ni halak nidokan. Pitah iparjumpahkon do hansa ahu, dob ai ibere Hata ni Naibata sibasaonku holi i rumah.

Mintor huarusi ma na pahotkon uhurhu do parrohni on. Dobdob do gakni ipasirsir dirini laho mangapiti ahu, sedo laho ‘mamareksa’ atap sibar ja do tongonni sahap-sahap ni halak na binogeini na pahirihon ahu. Pangapiti do horjani, sedo songon na laho maminsang. Pori pe dong do tongonni sahap-sahap na binogeini on, pori do da, pangapiti do parrohni.

In ma na pamalas uhurhu. Ai das do homa hu bani pinggolhu na dong sahap-sahap ni halak pasamborhon goranhu i loulouan maujana. Dong ma ai sahap na mangkatahon domma gan dong ‘simpanan’-hu, mardua-parsonduk nidokan.

Halani marmusim do parmulgap ni sahap-sahap in, ai ma musim laho Pemilu honsi, ai ma dob tarbotoh na laho calonhonon pe use ahu, calon Anggota DPRD SU. Halani ai, girah do dapot uhurhu na biak ni ‘politik’ do in. Sonin jumpah panorangni marayak Pemilu, marlumba ma halak ase dihut calon. Ia lang tarbahensi patuduhkon halobihanni, ipindahi ma dalan pasambor-samborhon bakal calon na dob dong, ai nihurhu na laho roh lumbangni ma dalan bani pori boi madabuh bakal calon na dob dong nongkan.

Ai ma ase hupasip do hansa pori pe domma dong hubogei sahap sahap na pasambor-samborhon in. Ai girah do homa hubotoh kiat ni mandompakkon ‘gossip’. Ai ma ipasip. Lang pala nalojai diri-diri marhitei na mambere hatorangan ‘membela diri’, ai lambin gara do gossip in. Tapi anggo napasip, lambin sip do, lambin minop, magou-magou sonin.

Ai ma ase dob na ipardua-duahon Ephorus on ahu, hubotoh ma pasal gossip in do parrohni in, hupalambas ma diriku mangulaki horjaku i kantor DPRD. Malebodni pe dob mulak ahu hu rumah ase hubasa Hata ni Naibata nabinere ni Ephorus nongkan. Tongon ma, Hata na pahotkon uhur do manlawan sahap-sahap ni halak na pahirihon diri, hansi pe lang be hudingat bani buku/ayat na ija tarsurat Hata ni Naibata in.

Humbani panohuon atap parmahanion ni Ephorus in ma homa gabe dapot uhurhu, na porlu do hape marbohal pangapition Parhorja mandalankon horja panohuon roh hu bani Pagori ni Kuria.